Niechlujni samorządowcy

Prokuratura Rejonowa w Rybniku prowadziła postępowanie w sprawie wycinki na wniosek mieszkańców, którzy podejrzewali, że prezydent Rybnika dopuścił się złamania prawa. Od momentu rozpoczęcia działań przez prokuraturę, wycinka 113 drzew została wstrzymana – czytaj więcej.

Przestępstwa nie było

- Sprawę badaliśmy pod kątem prawa karnego i prawa administracyjnego – tłumaczy szefowa rybnickiej prokuratury Bernadetta Breisa. - Analiza działań prezydenta w kontekście kodeksu karnego wykazała, że nie dopuścił się on przestępstwa. Zgodnie z prawem, o wydanie decyzji w sprawie wycinki zwrócił się do niezależnego organu. W tym przypadku samorządowe kolegium wyznaczyło do rozpatrzenia wniosku prezydenta Katowic.

- W postępowaniu administracyjnym w sprawie wycinki drzew wykryliśmy szereg uchybień - mówi prokurator Żukowski.

Prezydent Katowic nie sprawdził

Zupełnie inaczej wygląda sprawa postępowania administracyjnego. Okazało się m.in., że rybnicki magistrat zabrał się do modernizacji ul. Boguszowickiej (w ramach której zaplanowano wycinkę drzew) nie mając prawa do gruntów, na którym znajduje się droga! - Zgodnie z ustawą z 1998 roku, grunty, przez które przebiegają szlaki drogowe, od 1 stycznia 1999 roku przeszły na własność gmin. Problem w tym, że obowiązkiem gmin było wystąpić do wojewody o zmiany w zapisów w księgach wieczystych i rejestrze gruntów. Prezydent Rybnika tego nie zrobił i w księgach wieczystych jako właściciele tych gruntów nadal figurują mieszkańcy ul. Boguszowickiej – wyjaśnia prowadzący sprawę prokurator Aleksander Żukowski.

W efekcie, zgodnie z prawem, stroną w postępowaniu o wycinkę drzew powinni być wszyscy właściciele gruntów, przez które przebiega droga, czyli nawet kilkadziesiąt podmiotów! Czemu więc mieszkańcy ul. Boguszowickiej nie byli stronami w sprawie, a tym samym nie byli informowani o planach wycinki? - Kiedy prezydent Katowic wystąpił do prezydenta Rybnika z zapytaniem o to, kto jest właścicielem gruntów, prezydent Rybnika wysłał mu oświadczenie, że właścicielem jest miasto Rybnik. Prezydentowi Katowic zabrakło jednak konsekwencji i nie sprawdził tego faktu. A wystarczyło tylko zażądać wypisów z ksiąg wieczystych – mówi prokurator Żukowski.

Sprzeciw prokuratury

Zdaniem prokuratury od tego momentu postępowania w sprawie wydania decyzji o wycince drzew odbywało się z naruszeniem kodeksu prawa administracyjnego. Dlatego przedwczoraj Prokuratura Rejonowa w Rybniku wystąpiła ze sprzeciwem wobec ostatecznej decyzji administracyjnej, jaką była decyzja prezydenta Katowic o wycince drzew. Teraz prezydent Katowic ma 30 dni na rozpatrzenie sprzeciwu.

Czubek góry lodowej?

Prokuratura zwraca uwagę, że zaniedbania związane z uregulowaniem własności gruntów przy ul. Boguszowickiej mogą być ledwie czubkiem góry lodowej. - Z pierwszym tego typu zaniedbaniem ze strony Urzędu Miasta Rybnika spotkaliśmy się na ul. Rudzkiej, kiedy to jedna z mieszkanek protestowała, że zajęto część jej działki na budowę chodnika – mówią prokuratorzy. - Jak się okazało, zgodnie z ustawą z 1998 roku kobieta nie była już właścicielem działki, a nadal w księgach wieczystych widniało jej nazwisko. Obawiamy się, że tego typu zaniedbań jest więcej. A to może oznaczać kłopoty miasta przy kolejnych inwestycjach.

Mieszkańcy bez szans

Warto wspomnieć, że przywoływana już ustawa z 1998 roku mówi, że właściciele działek, które z dniem 1 stycznia 1999 roku zostały skomunalizowane, mieli czas na wystąpienie o odszkodowania tylko do 2005 roku. Większość z nich jednak o tym nie wiedziała. Czy miasto Rybnik celowo nie występowało do wojewody z wnioskiem o uregulowanie własności działek pod drogi i tym samym wyznaczenie odszkodowań dla ich dotychczasowych właścicieli? - To zbyt daleko idący wniosek. Nie ma żadnej gwarancji, że nawet wówczas właściciele gruntów wystąpiliby o odszkodowanie. Niestety, nieznajomość prawa szkodzi. Teraz właścicielom skomunalizowanych gruntów będzie bardzo trudno uzyskać należne im odszkodowanie – konkluduje prokurator Żukowski.

Drzewa nieszczególnie chronione

Kontrowersje w związku z wycinką drzew od początku budziła ich wartość przyrodnicza. - Drzewa stanowiły zwykłe nasadzenie uliczne i objęte były tylko zwykłą ochroną – wyjaśnia prokurator. Postępowanie prokuratorskie wykazało jednak, że kolejnym błędem rybnickich i katowickich urzędników była inwentaryzacja drzew przeznaczonych do wycinki. We wniosku o wycinkę mowa jest tylko o 113 jesionach, tymczasem wśród nich są 3 gatunki klonów, o czym w dokumentach nie ma mowy. Zdaniem prokuratury, to uchybienie jest kolejnym argumentem przemawiającym za uchyleniem decyzji o wycince.

O losach wycinki zadecyduje SKO

W sierpniu na wniosek prokuratury prezydent Katowic wydał postanowienie o wstrzymaniu rozpoczętej już wycinki. Postanowienie zostało od razu zaskarżone przez prezydenta Rybnika do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Oznacza to, niezależnie od sprzeciwu prokuratury wobec wycinki, jeśli SKO uzna wniosek prezydenta Rybnika, rozpoczęta wycinka może być kontynuowana.

 

Wacław Wrana