Prawo jazdy do kosza

     Afera wybuchła kilka tygodni temu. Wówczas wyszło na jaw, że znaczna część rybnickich ośrodków szkolących kierowców działa bez stosownego pozwolenia. Owy „papierek”, zezwalający na prowadzenie działalności, stracił bowiem ważność ostatniego grudnia 2002 roku. Mówi o tym znowelizowana ustawa „Prawo o ruchu drogowym”, która uchwalona została 6 września 2001 roku. W jej myśl zezwolenia wydawane przez prezydentów miast lub starostów przedtem bezterminowo, ważne były do 31 grudnia 2002 roku. Ustawa nałożyła więc na właścicieli firm szkolących kierowców obowiązek ubiegania się o nowe. W przypadku ośrodków rybnickich na początku bieżącego roku nowe pozwolenia miały zaledwie cztery z trzydziestu dwóch. W pierwszych dniach stycznia otrzymały je trzy kolejne firmy. Na tę sytuację zareagował Urząd Miasta, który piątego lutego wystosował do pozostałych firm pismo przypominające o konieczności ubiegania się o nowe pozwolenia. Na to pismo odzew był bardzo mały, dlatego też dziesięć dni później wysłaliśmy kolejne – mówi Jacek Hawel, zastępca naczelnika wydziału komunikacji rybnickiego urzędu miasta. W połowie lutego nowymi zezwoleniami legitymowało się czternaście ośrodków. Podobnie rzecz się miała na terenie powiatu rybnickiego, gdzie sześć firm nie posiadało nowych zaświadczeń, mimo iż Starostwo Powiatowe podczas wakacji i pod koniec grudnia 2002 informowało ośrodki o zmianie przepisów.
     Sedno sprawy tkwi jednakże nie tyle w posiadaniu zezwolenia, co fakcie, iż firmy nie mające go działały nadal i nadal bezprawnie wydawały kursantom zaświadczenia o ukończeniu szkolenia. Konsekwencją opisanego postępowania jest z kolei to, iż po pierwsze prawo jazdy wydane na podstawie takiego zaświadczenia jest nieważne, a po drugie unieważniony zostaje także kurs odbyty w ośrodku działającym bez zezwolenia.
     Tego typu przestępstwa dopuściło się dziesięć ośrodków z terenu powiatu rybnickiego, z czego siedem z Rybnika. Wobec tych firm Prokuratura Rejonowa w Rybniku prowadzi postępowanie. Firmy te odpowiadać będą za oszustwo, ponieważ będąc świadome sytuacji, działały na szkodę swoich klientów – mówił prokurator Sławomir Świderek. Dzisiaj wiemy, że w wyniku ich działalności pokrzywdzonych zostało 29 osób, a prawdopodobnie ich liczba może zwiększyć się do kilkudziesięciu. Wśród nich jest osiem osób, które otrzymały już prawo jazdy, a teraz zostaną go niestety pozbawienie. Z kolei kilka osób tego dokumentu fizycznie jeszcze nie otrzymało, ale już złożyło w urzędzie stosowne dokumenty. One także nie doczekają się upragnionego „prawka”. Wśród pokrzywdzonych osób, były takie, które zdały egzamin za którymś z kolei razem lub też takie, które podnosiły swe kwalifikacje zawodowe – mówił prokurator Świderek. Zdarzało się również i tak, że osoba ukończyła kurs w ośrodku posiadającym zezwolenie, natomiast dodatkowe godziny wykupiła w ośrodku działającym bezprawnie i w związku z tym także nie będzie mogła otrzymać prawa jazdy.
    Co mają więc zrobić niewinni niczemu, a najbardziej poszkodowani niedoszli kierowcy? Osoby te w toku postępowania dochodzenia proszone będą o szczegółową wycenię swoich szkód, począwszy od kosztu kursu, poprzez koszty związane z egzaminem, po szkody moralne związane z ewentualnymi spodziewanymi korzyściami, m.in. lepszą pracą. Wielu spośród pokrzywdzonych robiąc prawo jazdy lub starając się o nową kategorię chciało podwyższyć swe kwalifikacje. Te osoby zostały okropnie skrzywdzone i mogą żądać odszkodowania – mówi Bernadeta Breisa, Prokurator Rejonowy. Dodajmy, że pokrzywdzeni nie poniosą z tego tytułu kosztów sądowych, ponieważ ich sprawy prowadzone będą w ramach prowadzonego postępowania. Oprócz tego niedoszli kierowcy już teraz mogą zwrócić się do ośrodka, w którym robili kurs o zwrot kosztów. Ośrodek powinien to uczynić dobrowolnie, a jeżeli tego nie zrobi wówczas otwartą pozostaje droga sądowa. Jednak naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem ma istotne znaczenie dla wymiaru kary i jest niewątpliwie okolicznością łagodzącą – dodała prokurator Breisa.
     Prokuraturze zależy na wyeliminowaniu nieuczciwych firm z rynku. Wobec pięciu działania zmierzają do odebrania lub odmowy wydania pozwoleń na prowadzenie szkoleń. Dodatkowo jednej z nich zarzucono nieuczciwą reklamę. Sprawa znalazła miejsce w Sądzie Okręgowym w Gliwicach. Jest to czyn nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy – mówił prokurator Aleksander Żukowski. Nieuczciwą reklamą firma wprowadziła w błąd swoich przyszłych i obecnych klientów, a także naraziła na szwank wizerunek innych ośrodków szkoleniowych, działających zgodnie z prawem.
    Czy sprawa nielegalnych zaświadczeń dotyczy tylko Rybnika i powiatu rybnickiego? Na to pytanie wkrótce odpowiedzi udzieli Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego, który przez cały czas bada skalę tego zjawiska.