Budowa drogi Racibórz–Pszczyna coraz bliżej. Na jakie odszkodowania mogą liczyć wysiedlani mieszkańcy?

Z powodu budowy drogi swoje domy będą musieli opuścić mieszkańcy 53 domów, m.in. z dzielnic Zamysłów, Meksyk i Niedobczyce.

Procedura wysiedleń według tzw. specustawy drogowej, w dużym skrócie, jest następująca:

1. wojewoda wydaje inwestorowi (Miastu Rybnik) zezwolenie rozpoczęcia inwestycji drogowej (ZRID). Prawdopodobnie zezwolenie zostanie wydane do końca lipca. Od tego momentu mieszkańcy przestają być właścicielami swoich nieruchomości. Na wyprowadzkę będą mieli minimum 120 dni
   
   
2. jednocześnie wojewoda rozpoczyna procedurę określenia wysokości należnego odszkodowania. Wartość nieruchomości na zlecenie wojewody wycenia biegły rzeczoznawca. Podczas tego postępowania administracyjnego mieszkańcy mogą zgłaszać swoje uwagi czy też przedstawiać własne wyliczenia
   
   
3. postępowanie kończy się decyzją administracyjną wojewody, która określa wysokość odszkodowania. Jeśli wysiedlony właściciel nieruchomości nie zgadza się z decyzją wojewody, może odwołać się do ministerstwa, a w dalszej kolejności do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Co ważne, obywatelowi który zdecyduje się na procedurę odwoławczą, przysługuje natychmiastowa wypłata zaliczki w wysokości 70% wysokości odszkodowania przyznanego w decyzji wojewody.
   
   
4. każdemu właścicielowi nieruchomości, który do 30 dni od wydania ZRID wyda inwestorowi (Miastu) nieruchomość, przysługuje premia w wysokości 5% przyznanego odszkodowania oraz 10 tysięcy złotych za wydanie i opróżnienie lokalu.

Niezależnie od tych procedur, jeszcze przed wydaniem ZRID, inwestor (Miasto) chcąc przyspieszyć wypłaty odszkodowań dla mieszkańców i skrócić procedury przewidziane przez ustawę, proponuje mieszkańcom postępowanie zgodne z Kodeksem Postępowania Administracyjnego. Ta procedura pozwoliła na szybsze przygotowanie wyceny rzeczoznawców.

W tym tygodniu zakończyły się spotkania z mieszkańcami, którym przedstawiono szacowane kwoty odszkodowań. W sytuacji, kiedy mieszkańcy przyjmą zaproponowane kwoty odszkodowań zostanie podpisana ugoda administracyjna. Jak przekonują urzędnicy, dzięki temu trybowi znacznie skróci się okres oczekiwania na wypłaty. Od początku tego roku każdy z mieszkańców, może uzyskać od Miasta zaliczkę do 200 tys. zł na poczet wypłaconego w późniejszym terminie odszkodowania. Do tej pory z tej oferty skorzystało 10 rodzin.

Jak powiedziała nam Agnieszka Skupień – rzecznik prasowa Urzędu Miasta Rybnika, średnia wartość proponowanych odszkodowań wynosi 500 tys. złotych. Najniższa zaoferowana mieszkańcom kwota opiewa na 208 tys. zł i dotyczy bardzo zaniedbanej nieruchomości. Najwyższe wyceny odszkodowań sięgają zaś kwoty przekraczającej 1 milion złotych.

Ilu z mieszkańców na ten moment deklaruje podpisanie ugody z Miastem? - Zdecydowana większość. Z naszego rozeznania wynika, że waha się jeszcze 10 właścicieli nieruchomości – mówi Agnieszka Skupień.

Wśród usatysfakcjonowanych obywateli są m.in. państwo Olesiowie, którzy wcześniej w mediach głośno wyrażali   swoje obawy. - Wycena nieruchomości pozytywnie nas zaskoczyła. Zaproponowana kwota pozwoli nam na zakup działki i wybudowanie nowego domu – mówią.

Z kolei tych „wahających się” się rybniczan spotkaliśmy na specjalnych targach nieruchomości zorganizowanych przez Miasto dla wysiedlanych mieszkańców. - Liczyliśmy na więcej od miasta. Nie będziemy w stanie odtworzyć domu w takim stopniu w jakim go teraz posiadamy. Co prawda mieszkamy teraz w starym domu, ale jest urządzony. W rzeczywistości pieniądze z ugody starczą na jedno mieszkanie lub mały domek. Teraz w naszym domu mieszczą się dwa, w pełni wyposażone mieszkania z oddzielnym wejściem, łazienką – powiedziała nam niezadowolona pani Maria.

Co na etapie negocjacji z inwestorem można poradzić wysiedlanym mieszkańcom? - Na pewno warto zaproponowaną przez Miasto wycenę skonfrontować z opinią innego rzeczoznawcy, aby mieć pewność, że propozycja inwestora jest godziwa. Co ważne, niektóre kancelarie prawne specjalizujące się w tego typu sprawach, za wstępne szacunki nieruchomości nie pobierają opłat – mówi ekspert Mirosław Ochojski z kancelarii DKOW Prawo i Wierzytelności.

Ekspert podkreśla również, że wspomniane premie za wydanie nieruchomości przysługują wszystkim wysiedlanym mieszkańcom, którzy w ciągu 30 dni zdecydują się wydać klucze do swojej nieruchomości Miastu, a nie tylko tym, którzy zdecydują się podpisać z magistratem ugodę.

Agnieszka Skupień z rybnickiego magistratu dodaje z kolei, że Miasto dokłada starań, aby konieczność opuszczenia domów była dla rybniczan jak najmniej uciążliwa. Zakład Gospodarki Mieszkaniowej przygotowuje na przykład lokale zastępcze. Ale nie tylko. Magistrat zawnioskował do wojewody o wydłużenie okresu na wydanie nieruchomości do 6 miesięcy.

- Pierwsze prace budowlane planowane są na wiosnę 2017 roku. Na niektórych terenach prace rozpoczną się później. Po przedstawieniu harmonogramu przez wykonawcę będziemy dokładnie wiedzieli, kiedy rozpoczną się prace na poszczególnych odcinkach i wówczas będziemy indywidualnie rozmawiać z mieszkańcami na temat ostatecznego terminu opuszczenia nieruchomości – tłumaczy.

Budowa drogi Racibórz-Pszczyna na odcinku rybnickim kosztować będzie 433,7 mln złotych. Na ten cel Miasto pozyskało 290 milionów z funduszy Unii Europejskiej. Z kolei na odszkodowania za nieruchomości (zabudowane, niezabudowane) zajęte pod drogę Rybnik wyda ok. 83 milionów złotych. Budowa drogi ma zakończyć się do końca 2019 roku.