Rybniczanie od lat skarżą się na uciążliwe zapachy. WIOŚ sprawdza, spółka robi swoje

Temat odoru wyczuwalnego w dzielnicach okalających Kłokocin, a przede wszystkim w samym Kłokocinie co jakiś czas wraca jak bumerang. Pisaliśmy o tym już w 2019 roku, następnie w 2020 roku, kiedy WIOŚ nie doszukał się uchybień w funkcjonowaniu kompostowni. Z powodu uciążliwości zapachów firma Best Eko zobowiązała się do "zamknięcia" przetwarzanych odpadów w halach. Pod koniec września temat znowu powrócił. Smród, bo inaczej nie da się nazwać wyczuwalnego, kwaśnego i drażniącego zapachu ponownie objął całe miasto. Po publikacji naszego materiału <<Śmierdzi w prawie całym Rybniku! Straż miejska przyjmuje zgłoszenia>> pojawiła się ponownie fala komentarzy mieszkańców, że to charakterystyczny zapach pochodzący z ulicy Rycerskiej w Kłokocinie. Magistrat tłumaczył się kontrolami w celu ustalenia miejsca wydobywającego się odoru. Po kilku godzinach zapach nie był wyczuwalny, więc miasto jednoznacznie nie wskazało winowajcy rozpowszechniającego odór.

- Ligota, Boguszowice Stare, Boguszowice Osiedle - od kilku lat głównie jak jest ciepło, co kilka dni śmierdzi albo rano (7-9), albo po południu. Czasem tak, że drapie w gardle. I nikogo to nie obchodziło. I nadal nikt nic nie wie. To kpina — komentował nasz Czytelnik - Jacek.

WIOŚ zaczął kontrolować

Temat tak zupełnie jednak nie ucichł. Jak dowiadujemy się od Małgorzaty Zielonki, rzeczniczki Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach, pod koniec września wpłynęło do nich pismo z Urzędu Miasta w Rybniku, z którego wynikało, że pracownicy Urzędu podczas wizji w terenie potwierdzili uciążliwości zapachowe w okolicy firmy Best Eko. Trwa tam kontrola WIOŚ.

Dopiero po jej zakończeniu będziemy mogli wyciągać wnioski. Podobnie w toku jest kontrola WIOŚ w Elektrowni Rybnik. W firmie Chemika, przy której nie stwierdzono uciążliwości, kontrola zakończyła się w marcu br., natomiast w jednej z firm działających przy ul. Poligonowej rozpoczęta zostanie w październiku br. – wyjaśnia Małgorzata Zielonka.

Co z tego, skoro kwestia walki odoru nie jest ujęta w prawie? Zauważa to też rzeczniczka WIOŚ.

W przepisach prawa i polskiego i europejskiego brakuje regulacji dotyczących norm dla jakości zapachowej powietrza. Nie została przyjęta i nie obowiązuje tzw. „ustawa odorowa”. W związku z tym nie ma możliwości dokonania pomiaru uciążliwości bezpośrednio w odniesieniu do przekraczania norm – dodaje nasza rozmówczyni.

Niemniej WIOŚ kontrolować może:

- Czy działalność zakładu prowadzona jest zgodnie z posiadaną decyzją. Jeśli w decyzji tej zawarte są normy emisyjne dla substancji odorowych tj. między innymi: merkaptany, siarkowodór, amoniak, LZO można sprawdzić, czy normy te są dotrzymywane.

- Czy działalność zakładu prowadzona jest zgodnie z posiadaną decyzją w zakresie gospodarowania odpadami. Między innymi można sprawdzić, czy zakład dotrzymuje określonego w decyzji czasu magazynowania, czy magazynuje odpady w miejscach wyznaczonych, jak prowadzi proces przetwarzania odpadów - na powstawanie uciążliwości, może mieć wpływ, gdy technologia nie jest przestrzegana.

- Czy zakład wprowadził i stosuje „plan zarządzania odorami” – od sierpnia 2022 r. zgodnie z konkluzjami BAT zakłady przetwarzania odpadów komunalnych „prowadzą plan zarządzania odorami” i reagują na zgłoszenia uciążliwości odorowych, które do nich wpływają.

Inwestycję spowalnia brak środków

Zgłębiając temat, po raz kolejny zwróciliśmy się z pytaniami do firmy Best Eko, która zajmuje się nie tylko oczyszczaniem ścieków, ale również przetwarzaniem bioodpadów nie tylko z Rybnika, ale i regionu.

- Oczyszczalnia ścieków Boguszowice oczyszcza ścieki z dzielnic Kłokocin, Boguszowice Stare, Boguszowice Nowe, kopalni Jankowice oraz z dzielnicy Rój w Żorach. Ponadto na terenie obiektu znajdują się dwie instalacje do przetwarzania odpadów biodegradowalnych: instalacja fermentacyjna oraz kompostownia. Dlatego na samym wstępie pragnę sprostować, że nie prowadzimy składowiska odpadów i nie składujemy odpadów. W przedmiotowych instalacjach przetwarzamy w większości odpady biodegradowalne wytwarzane przez mieszkańców Rybnika oraz okolicznych gmin — są to odpady zbierane w brązowych pojemnikach czy workach — wyjaśnia Grzegorz Pilarski, kierownik Oczyszczalni Ścieków i Kompostowni Best Eko.

Spółka potwierdza, że zdeklarowała się do zamknięcia hal, w których prowadzone jest przetwarzanie odpadów, w celu m.in. zmniejszenia uciążliwości zapachowych. Inwestycję podzielono na IV etapy, jednak realizacja się zdecydowanie wydłuża.

- Nasza Spółka, w porozumieniu z władzami dzielnicy Kłokocin, zatwierdziła plan inwestycyjny, którego celem jest hermetyzacja procesów przetwarzania odpadów biodegradowalnych na naszym obiekcie. Niestety ze względu na pandemię COVID-19 oraz problemy z uzyskaniem dofinansowania, ze względu na zablokowanie środków z KPO, inwestycje zostały przesunięte w czasie — dowiadujemy się od Grzegorza Pilarskiego.

Na chwilę obecną zakończone zostały dwa z czterech etapów hermetyzacji, a etap III jest w trakcie realizacji i powinien zakończyć się do połowy przyszłego roku. Wtedy też spółka wystąpi o pozwolenie na budowę IV etapu. Ostatni etap hermetyzacji rozpocznie się dopiero na przełomie 2024/2025 roku.

- Zakończony został etap I polegający na hermetyzacji procesu fermentacji odpadów oraz etap II, polegający na hermetyzacji procesu kompostowania odpadów. W trakcie realizacji jest etap III polegający na budowie hali mieszania podłoży, czyli ostatniego etapu produkcji kompostu, polegającej na jego przesiewaniu, rozdrabnianiu, mieszaniu itp. Etap III planujemy zakończyć w połowie przyszłego roku. Jednocześnie prowadzimy pracę projektowe dotyczące budowy hali przyjęcia odpadów do kompostowania. Do końca pierwszego kwartału 2024 roku planujemy uzyskać decyzję o pozwoleniu na budowę dotyczącą IV etapu, którego budowa planowana jest na przełomie roku 2024/2025 - mówi kierownik Oczyszczalni Ścieków i Kompostowni.

Na poszczególne etapy, jak dowiadujemy się w firmie, spółka poniosła koszty w wysokości około 18 mln zł, z czego pozyskała dofinansowanie na poziomie 4 826 538,53 zł. Pozostałe środki zostały wygospodarowane wewnętrznie w spółce.

Czy hermetyzacja kompostowni pozwoli pozbyć się uciążliwości zapachowych? Na to pytanie w tej chwili nie jesteśmy w stanie odpowiedzieć. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach jest w trakcie przeprowadzania kontroli w Best Eko, a planowany termin jej zakończenia to 31 października. Czy możemy spodziewać się jakiś konkretnych decyzji WIOŚ w tej sprawie?

Do tematu będziemy wracać.