Czym jest rygor natychmiastowej wykonalności?

Jakie są sposoby odzyskiwania długów?

Zapewne każdy z nas się domyśla, że nie wszyscy zadłużeni spłacają swoje zobowiązania wobec wierzycieli. W takiej sytuacji większość osób próbuje najpierw rozwiązać ten problem pozasądowo, wysyłając wezwania do zapłaty lub zawierając ugody. Niestety dłużnicy nie zawsze na nie przystają lub ignorują wysyłane do nich ponaglenia. Jedyne, co pozostaje w takiej sytuacji, to zwrócić się do sądu.

Przeczytaj! 5 Sposobów na ściąganie długów od osób prywatnych

Postępowanie sądowe

Składając pozew do sądu mamy oczywiście nadzieję, że ten zasądzi wyrok na naszą korzyść, czyli wyda orzeczenie, w którym potwierdzi, kim jest dłużnik, wierzyciel oraz jaka jest wysokość należności, jeśli roszczenie dotyczy pieniędzy. Wyrok sądu nie może być jednak egzekwowany natychmiast, w drodze zastosowania przymusu państwowego przy pomocy komornika. Musi on najpierw uprawomocnić się, co zajmuje 14 dni - o ile dłużnik nie wniesie apelacji (albo innego środka zaskarżenia) do sądu drugiej instancji.
Jeśli dojdzie do apelacji, musimy czekać na kolejną rozprawę, licząc na to, że i kolejny wyrok będzie dla nas – wierzycieli - korzystny. Dopiero, gdy sąd drugiej instancji podtrzyma wyrok sądu pierwszej instancji i nie nastąpi zmiana treści orzeczenia, będziemy mogli dochodzić od zadłużonego zasądzonego przez sąd roszczenia. Jest to normalny tok działania sądów, polegający na ich dwuinstancyjności.

Jak rygor natychmiastowej wykonalności przyśpiesza proces odzyskania długu?

Rygor sam w sobie nie wpływa na tok postępowania, ale dzięki rygorowi natychmiastowej wykonalności możemy przyśpieszyć proces odzyskiwania naszych pieniędzy, czyli szybciej zaspokoimy nasze roszczenia. Dlaczego? Otóż nie musimy czekać na uprawomocnienie się wyroku sądowego albo innej podstawy egzekucji. Zyskujemy więc możliwość natychmiastowego podjęcia działań, dzięki którym jest szansa, że odzyskamy dług.
Rygor natychmiastowej wykonalności sprawia bowiem, że wyrok (lub inna podstawa egzekucji) jest ważny już w momencie jego ogłoszenia (czy też podpisania przez sąd). Działa to zawsze na korzyść wierzyciela, który może natychmiast wnioskować o rozpoczęcie egzekucji komorniczej. Ma więc on bardzo duże i istotne znaczenie, zwłaszcza w pilnych sprawach.

Rygor natychmiastowej wykonywalności z urzędu lub na wniosek

Przepisy prawa regulują, które sprawy mogą być opatrzone wspominanym rygorem. W zależności od rodzaju roszczenia czasem jest on nadawany z urzędu, a czasem jedynie na wniosek powoda. Z urzędu jest on przyznawany, gdy sąd zasądza (również w trybie zaocznym) alimenty, należność pracownika w sprawach prawa pracy czy roszczenie, które uznaje osoba pozwana.
Rygor natychmiastowej wykonywalności zostaje wydany na wniosek tylko wtedy, gdy wyrok nadaje się do jego wykonania i gdyby dalsze opóźnienie utrudniało, uniemożliwiało dochodzenie roszczenia lub narażało na szkodę. Nadanie rygoru może też być uzależnione od tego, czy powód złoży odpowiednie zabezpieczenie oraz wtedy, gdy opóźnienie w spłacie długu przez pozwanego, utrudniałoby wykonanie wyroku lub narażało wierzyciela na szkodę.

Kiedy nie możemy liczyć na rygor natychmiastowej wykonalności?

Jeśli wydanie wyroku z rygorem naraziłoby pozwanego na poniesienie zbyt dużej szkody, sąd wstrzyma się od jego wydania. Są też sytuacje, w których sąd może - ale nie musi - wydać go z urzędu. Stanie się tak na przykład, gdy sąd wyda wyrok, który zasądza należność z weksla, czeku, rewersu czy dokumentów o niezaprzeczonej prawdziwości.

Czy zadłużony może się bronić?

Pozwany może złożyć zażalenie na postanowienie o wydaniu wspomnianego rygoru natychmiastowej wykonalności. Może też wnioskować o jego zawieszenie, jeśli ten został wydany z naruszeniem przepisów prawa. Do zawieszenia może dojść także wtedy, gdy dłużnik nie mógł stawić się na rozprawie sądowej nie ze swojej winy. Może też dojść do uchylenia lub zmiany wyroku opatrzonego rygorem. W takiej sytuacji pozwany na swój wniosek może żądać zwrotu świadczenia.

Masz dług w KRUKu? Wejdź na https://pl.kruk.eu/klienci i dowiedz się jak rozwiązać problem.