Większość ankietowanych chce parku kulturowego w Rybniku? Głos oddał zaledwie 1% wszystkich rybniczan. Znamy raport z kampanii informacyjnej

Temat parku kulturowego, jaki miałby powstać w Rybniku, poruszaliśmy niejednokrotnie. Szeroko wyjaśnialiśmy czym jest i co na co powienien mieć wpływ. <<Jak zachować ład i estetykę w centrum Rybnika? Ruszają konsultacje z mieszkańcami ws. parku kulturowego>> Dzisiaj (4 grudnia) w Urzędzie Miasta Rybnika zostały przedstawione konkretne wnioski z kampanii informacyjnej, która trwała aż 100 dni. Do końca roku powstanie projekt uchwały, którego konsultacje przewidziane są na styczeń 2024 roku. W lutym projekt uchwały może być poddany głosowaniu radnych.

Odpowiedzialna za przeprowadzenie kampanii informacyjnej oraz za przygotowanie raportu końcowego z wnioskami, jakie udało się zebrać była dr Małgorzata Tkacz-Janik, członkini zespołu zadaniowego ds. parku kulturowego w Rybniku. 100-dniowa kampania informacyjna, jaka się odbyła w Rybniku, to szereg spotkań, rozmów, a nawet wyjazdów z przedsiębiorcami do istniejących już parków kulturowych w Krakowie. Najważniejszy w tym wszystkim był głos mieszkańców, który przedstawili w ankietach. Miasto zakładało, że otrzyma około 1000 ankiet, ostatecznie wpłynęło ich 1270.

Niby dużo, a jednak mało rybniczan zainteresowanych "Centrum Starego Rybnika"

Biorąc pod uwagę ilość mieszkańców naszego miasta, w ankietach wypowiedział się zaledwie 1% z nich. Czy więc należy się cieszyć z uzyskanego efektu? Koordynatorka działań uważa, że tak, ponieważ sam fakt przeprowadzenia kampanii informacyjnej na taką skalę jest godny pochwały.

- Ilość ankiet to rzeczywiście 1%, jednak muszę zwrócić uwagę, że żadne miasto w woj. śląskim, które powoływało park kulturowy, nie dokonało takich badań przed jego tworzeniem. Po 20 latach istnienia tej propozycji w polskim prawie Instytut Dziedzictwa Narodowego wydał opracowanie, które jest porównaniem negatywnych i pozytywnych walorów powstania parku, które nie określają jednoznacznie, że park kulturowy zawsze jest dobry. Jest podkreślone, że musi być powołana komórka wewnątrz miasta, aby to dobrze funkcjonowało, że wymaga ciągłej współpracy pomiędzy samorządem a mieszkańcami. To są rzeczy, które do końca się nam, jako Polakom nie udaje. Z drugiej strony jest pokazane, że park nadaje odpowiedni ton miastu i może być osią strategii rozwojowej danego obszaru — mówi Małgorzata Tkacz-Janik.

Podstawowym wnioskiem, jaki wynika z analizy ankiet, jest taki, że rybniczanie chcą ładu reklamowego, chcą harmonii w centrum miasta, którą ma zapewnić park kulturowy.

- Przede wszystkim wniosek jest taki, że mieszkańcy Rybnika chcą ładnego miasta, co mnie osobiście bardzo cieszy. Ilość ankiet, jaka wpłynęła, pokazuje, że mieszkańcom zależy, aby rozmawiać o mieście i o formie jaką powinien przyjąć park kulturowy. Wiemy, że na pewno miejscem, które dla mieszkańców ma największy potencjał, to rynek i rybnickie bulwary. Cieszą mnie też uwagi mieszkańców wskazujące na potrzebę uporządkowania estetyki miejskiej. Mam nadzieję, że Rada Miasta w styczniu-lutym przyjmie uchwałę dotyczącą parku kulturowego w Rybniku — mówi Piotr Kuczera, Prezydent Miasta Rybnika.

Rozmowy z rybniczanami trwały od 13 czerwca, poprzedzone były analizą wcześniejszych dokumentów, poświęconych zasobom kulturowym, jakie znajdują się w obrębie parku. Akcja rozmów, spotkań i wyjazdów, to 100 dni kampanii informacyjnej dla różnych grup mieszkańców, przedsiębiorców i interesariuszy ruszyła 13 czerwca. Na podstawie tego powstał raport końcowy kampanii informacyjnej.

- Analiza ankiet trwała miesiąc, aby w rezultacie powstał dokument, który niewątpliwie przyspieszy prace nad tworzeniem uchwały. Obawy, czy pytania mieszkańców dotyczą konkretnych rzeczy — do jakiego piętra mogą być wieszane reklamy, czy będzie wzornik kolorów, kiedy będą musiały być przeprowadzone zmiany, czy będą strefy podzielone czasowo, aby się wdrożyć w przepisy parku kulturowego. Tych pytań naprawdę jest bardzo wiele — Małgorzata Tkacz-Janik.

Głosowała młodzież, przedsiębiorcy i turyści

Ankiety zostały skierowane dla 4 grup odbiorców — mieszkańców i przedsiębiorców (wpłynęło 713 wypełnionych ankiet), dla młodzieży w wieku 16-24 lata (423), dla dzieci do 5 lat (79) oraz dla turystów (55). 81% ankietowanych jednoznacznie opowiedziało się za chęcią utworzenia parku kulturowego "Centrum Starego Rybnika", 18% ankietowanych było przeciwnych, a zaledwie 1% nie miało zdania.

- Z ankiet wynika, że mieszkańcy i przedsiębiorcy bardzo lubią to miasto. Tutaj widać przywiązanie do miasta, ziemi, lokalnego klimatu i to się czuje w różnych pokoleniach. Młodzież również wykazuje przywiązanie do miasta. Pytania nie były jednoznaczne, można było zanegować ideę parku, zaprzeczyć pomysłom zaproponowanym — podsumowała Małgorzata Tkacz-Janik.

W ankiecie pojawiały się konkretne pytania, a wśród nich "czy ilość i sposób prezentowania reklam na terenie centrum wymaga poprawy". Tu również większość ankietowanych przyznała, że zdecydowanie tak (43%), a dodatkowe 19% odpowiedziało "tak" i 16% "raczej tak". Problemu w obecnie prezentowanych reklamach i szyldach nie widzi 13% badanych.

- W każdym przypadku ochrona zabytków powinna się opierać na dialogu z mieszkańcami i ta kampania informacyjna dotycząca parku kulturowego pokazała, że ta forma dialogu jest potrzebna mieszkańcom. Najważniejszą odpowiedzią mieszkańców są ankiety i to one pokazują, że rybniczanie chcieli wziąć udział w tym przedsięwzięciu. Otrzymane 1270 ankiet pokazuje, że w skali województwa to bardzo imponujący wynik, jeżeli chodzi o parki kulturowe. Wydaje się, że najczęściej głos w ankietach zabierają ci, którzy są przeciwni, a w naszych ankietach ponad 81% chce utworzenia parku kulturowego. To jest świetna perspektywa, która pokazuje, że mieszkańcy potrzebują tego balansu pomiędzy tym, co współczesne, a zabytkami, zielenią. Chcemy, aby miasto dobrze funkcjonowało dla mieszkańców i dla turystów, ale aby było to robione w sposób właściwy — mówi Henryk Mercik, miejski konserwator zabytków.

Z końcowego raportu wynika również, że mieszkańcy najchętniej spędzają czas wolny na rynku (402 osoby), nieco mniej wskazało bulwary nad Nacyną (356), a na trzecim miejscu wskazano rybnickie parki (291). Na to samo pytanie odpowiadała młodzież, która na pierwszym miejscu wskazała galerie handlowe, na drugim miejscu rynek i na trzecim bulwary.

Pojawiło się pytanie otwarte z prośbą o wskazanie cennego elementu dziedzictwa kulturowego w centrum, większość ankietowanych wskazała bazylikę św. Antoniego, a na kolejnych dwóch miejscach, z niewielką różnicą znalazł się kompleks Juliusz oraz Teatr Ziemi Rybnickiej.

W ankiecie padło pytanie o miejsce, które pokazałaby pan/pani przyjezdnym znajomym. Tu zdecydowanie wygrał rynek i bazylika, zdecydowanie wyprzedzając takie lokalizacje jak: parki, bulwary, Zalew Rybnicki, kampus, Juliusz, czy deptak miejski.

Organizatorzy w kolejnym punkcie zapytali, co należałoby zrobić aby poprawić wizerunek centrum Rybnika. Zdecydowana większość respondentów wskazała na kwestie związane z estetyką i zagospodarowaniem przestrzeni. Zwrócono uwagę na przestrzeń pomiędzy budynkami, stworzenie strategii prac remontowo-konserwatorskich zabytkowej zabudowy miasta oraz ujednolicenie reklam. Na oddalonych miejscach zwrócili uwagę na bezpieczeństwo. Co ciekawe, w większości na brak bezpieczeństwa w centrum miasta zwrócili uwagę młodzi ludzie.

- Najbardziej w ankietach zmartwiły mnie kwestie od dawna niezałatwione, o których mówili mieszkańcy. Chodzi tu o kwestie związane z: pijaństwem w centrum, brakiem poczucia bezpieczeństwa oraz to, że wiele razy podejmowano temat parku, który czy aby na pewno nie jest tematem wyborczym. To mnie zaskoczyło, ponieważ nie spodziewałam się, że Rybnik jest traktowany tak rozrywkowo. Wchodziliśmy w dyskusję i zastanawialiśmy się, czy park nie może pomów w rozwiązaniu tych problemów. Np. w Krakowie tamtejsi organizatorzy parku tłumaczyli, jak miasto współpracuje z właścicielami klubów, czy sklepów nocnych, jakie służby miejskie mają narzędzia, by reagować. Nie o to tez chodzi, aby zrobić skansen, bo centrum też musi żyć, funkcjonować i przynosić dochody — podsumowała Małgorzata Tkacz-Janik.

Respondenci mieli również wskazać korzyści, jakie ich zdaniem przyniesie park. Zdecydowanie większość, bo 388 osób odpowiedziało, że pozwoli on uporządkować ład przestrzenny i estetykę centrum miasta. Czyli zauważyli jedno z głównych idei, jaką jest utworzenie parku kulturowego w mieście, a co od początku podkreśla konserwator zabytków i magistrat. kolejną korzyścią ma być większa rozpoznawalność miasta w regionie oraz promocja. Zwrócono uwagę, że powinno to poprawić stan zieleni oraz rozwój turystyki lokalnej.

Teraz konserwator zabytków wraz z zespołem będzie pracował nad stworzeniem projektu uchwały, która zgodnie z zapowiedziami prezydenta, już w styczniu będzie konsultowana z mieszkańcami, co jest ustawowym obowiązkiem, a najprawdopodobniej na lutowej sesji rady miasta odbędzie się głosowanie radnych.

Jakie jest twoje zdanie o parku kulturowym "Centrum Starego Rybnika"? Komentujcie.