„Rybnik w cieniu wielkiej płyty” - wystawa fotograficzna ze zbiorów Muzeum im. O. E. Drobnego w Rybniku

Ze względu na ograniczenia sanitarne nie jest możliwe przeprowadzenie wernisażu. W dniu otwarcia wystawy organizatorzy przewidują oprowadzenia kuratorskie w godz. 10:00, 11:00, 13:00, 14:00, 16:00 (wcześniejsza rezerwacja telefoniczna – 32 43 27 465).

Pamiętasz czasy PRL, kiedy szczytem marzeń był telewizor, meble i mały fiat? A może jesteś zbyt młody aby je znać czy pamiętać? A widok pustych półek, długich kolejek w sklepach czy dzieci bawiących się na trzepakach nic Ci nie mówią?

Świetnie trafiłeś. Ta wystawa jest właśnie dla Ciebie. Dzięki niej odbędziesz fascynującą fotograficzną podróż w przeszłość, jednocześnie odnajdując odpowiedź na pytanie jak wyglądało życie Rybnika i jego mieszkańców w cieniu tytułowej "wielkiej płyty".

Celem wystawy nie jest chronologiczne przedstawienie wydarzeń, ale prezentacja wybranych zagadnień powojennej historii naszego miasta. Nie jest też apoteozą tamtego okresu. Dokonany wybór zdjęć bynajmniej nie wyczerpuje całej problematyki okresu PRL. Wiedzę o historii i realiach życia w PRL staraliśmy się przekazać w jak najbardziej obrazowy i czytelny sposób, wykorzystując ogromną bazę materiałów ikonograficznych ze zbiorów Muzeum w Rybniku. Prezentowane fotografie pochodzą w dużej części ze zbiorów sekcji fotograficznej, działającej przy Domu Kultury w Chwałowicach. Autorami zdjęć były osoby związane z Rybnikiem, zawodowo i amatorsko zajmujące się fotograficznym dokumentowaniem miasta i mieszkańców.

Udostępniona przestrzeń to także miejsce, gdzie młode pokolenie może poznać i oswoić się z przeszłością swoich rodziców i dziadków. Fotograficzne świadectwa życia w minionej epoce będą szansą na międzypokoleniowe zbliżenie, nakreślając prawie pół wieku wydarzeń i specyfikę życia, która zmuszała większość ówczesnego społeczeństwa do zdobycia umiejętności egzystowania w wykreowanej przez ówczesną władzę rzeczywistości.

Czasy PRL w dalszym ciągu wywołują spore zainteresowanie i emocje, budząc zarówno pozytywne, jak i negatywne odczucia. Tym z Was, którzy dobrze pamiętają te czasy nie trzeba tłumaczyć, że Polska była wtedy krajem wielu paradoksów. Z jednej strony powojennej odbudowie kraju towarzyszył ogromny entuzjazm, z drugiej – nie sposób było uciec od intensywnej partyjnej propagandy. PZPR starała się mieć wpływ na wszystkie dziedziny życia i wszystkich obywateli, nie wyłączając takich działań jak: inwigilacja, prześladowania, represje, więzienie. Jedną z cech ówczesnej polityczno-społecznej rzeczywistości było wprowadzenie przez władze nowej obrzędowości z imprezami o charakterze ideologicznym. Najbardziej rozpoznawalne z nich to obchody 1 Maja, corocznie organizowane z wielkim rozmachem wyrażać miały ogólną społeczną aprobatę dla działań władz i partii. Unikatowe fotografie dokumentujące pochody 1-majowe w naszym mieście na przestrzeni lat doskonale oddają propagandowy charakter tych uroczystości. Mieszkańcy Rybnika codziennie ponosili skutki ograniczeń wynikających z niewydolności upaństwowionego przemysłu. To co z dzisiejszej perspektywy wydaje się zabawne lub nieprawdopodobne, w tamtym czasie nie zawsze budziło śmiech, a często lęk i bezradność. Puste półki w sklepach, długie kolejki po mięso czy kawę, towary na kartki, fatalna jakość produktów, problemy z wyjazdem za granicę, cenzura – to tylko niektóre z zagadnień opisujących codzienną rzeczywistość tamtego okresu. Z drugiej strony kwitło życie towarzyskie i kulturalne. Wśród najprężniejszych placówek kulturalno-społecznych tamtego okresu możemy wymienić: Teatr Ziemi Rybnickiej, Muzeum w Rybniku (działające od 1970 r. I obchodzące jubileusz 50-lecia istnienia placówki), bibliotekę czy KMPiK (Klub Międzynarodowej Prasy i Książki).

Ekspozycję uzupełniają wybrane przedmioty codziennego użytku z okresu PRL. Stanowią cenną dokumentację zmieniających się realiów i potrzeb w czasach, kiedy wszystko trzeba było sobie „załatwić” czy zorganizować. Radio tranzystorowe, kartki żywnościowe, grzałka do gotowania wody, syfon,, zabawki czy opakowani – to tylko niektóre z symboli życia w omawianym okresie, które można zobaczyć na wystawie.