Potrzeb jest bardzo dużo i pewnie nigdy nie zostaną w pełni zaspokojone

Od kiedy Rybnicka Spółdzielnia Mieszkaniowa prowadzi termomodernizację swoich budynków?

Ocieplanie bloków trwa już od paru lat, tylko nie było one wcześniej wykonywane z takim natężeniem. Od zeszłego roku zaczął się boom – zmodernizowaliśmy 24 budynki, a w tym roku - 34. Prowadzimy kompleksową termomodernizację z dociepleniem wszystkich ścian łącznie z wymianą stolarki i ślusarki. W nie wszystkich, ale w znacznej ilości przypadków jest to również docieplanie dachów.

A w przyszłym roku ile budynków doczeka się termomodernizacji?

Na chwilę obecną planujemy ocieplenie 25 bloków. Chcielibyśmy to jak najszybciej zakończyć. Do tej pory modernizacja objęła około 35 procent naszych zasobów. Operując liczbami: na 237 budynków, 83 są w tej chwili docieplone.

Jaki jest ogólny koszt całej tej inwestycji?

W tym roku koszt przekroczył 16 mln złotych, czeka nas wydatek jeszcze kilkudziesięciu milionów złotych, co będzie uzależnione od sytuacji na rynku i ceny robocizny. Nie jest to zadanie, które może być zrealizowane w jeden rok czy dwa lata, a już na pewno bez pomocy środków zewnętrznych.

W tym roku doszło do zmian we władzach RSM? W jakiej kondycji zastaliście spółdzielnię?

Kondycja finansowa była dobra, natomiast pojawiły się kwestie tempa realizacji zamierzeń inwestycyjnych. Chcąc prowadzić termomodernizację w bardzo szybkim czasie, trzeba byłoby się wesprzeć w dość znacznym stopniu pozyskiwaniem środków z zewnątrz, które z kolei generowałyby sytuacje zmuszające nas do podwyżek opłat czynszowych.

Zdecydowany opór dali temu mieszkańcy podczas walnych zgromadzeń, które odbyły się w tym roku. To było z resztą przyczyną zmiany Zarządu RSM. Mieszkańcy nie chcieli ponosić dodatkowych kosztów. Wiadomo, w większości lokatorzy nie są ludźmi super zamożnymi, których byłoby stać na comiesięczne, dodatkowe wyrzeczenia w zakresie kilkudziesięciu lub nawet kilkuset złotych. Dlatego też zdecydowanie opowiedzieli się przeciwko podwyżkom opłat, które mogłyby przyśpieszyć działania modernizacji.

Jak wysoki kredyt chciała pozyskać Rybnicka Spółdzielnia Mieszkaniowa?

Poprzedni zarząd planował wziąć kredyt w wysokości kilkunastu a nawet ponad 20 mln złotych. Na to nie było zgody i oparliśmy się na własnych środkach. Pozyskaliśmy jedynie kredyt z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach na dofinansowanie części termomodernizacji budynków znajdujących się w dzielnicy Nowiny.

Pozostańmy jeszcze w temacie pieniędzy. Jak wygląda kwestia finansowa u lokatorów zmodernizowanego budynku. Płacą mniej czy więcej?

Różnie to wygląda w różnych miejscach. W pewnej grupie budynków przeprowadzono ankietę dotyczącą chęci partycypowania w kosztach, a związku z czym – wcześniejszego wykonania termomodernizacji.

Jak na poczcie: nadajesz przesyłce priorytet – musisz zapłacić więcej?

Dokładnie. Priorytetową robotą w tym momencie byłaby modernizacja budynku, której lokatorzy wyrazili chęć dopłacenia i związku z tym przyśpieszenia inwestycji. Na tego typu rozwiązanie zdecydowało się kilka bloków, a ich lokatorzy mają czynsz nieco podwyższony w zależności od ogrzewania: piecowego lub centralnego.

Wróćmy jeszcze do modernizacji priorytetowych: mieszkańcy zgodzili się podnieść czynsz, a prace zostały przyśpieszone. Czy po zakończonych robotach wrócił on do poprzedniego poziomu?

Jeszcze żadnej budynek nie spłacił się do końca. Choć blok już docieplony, to spłata trwać może do pięciu lat w zależności od kosztów i środków o które został powiększony czynsz.

Jest jednak forma oszczędności oparta na centralnym ogrzewaniu. Budynki przed dociepleniem mają swoją energochłonność – potrzebują określoną ilość ciepła na ogrzanie. Oczywistą rzeczą jest, że po modernizacji ta energochłonność spada o 15-20 procent. W tym momencie zostają rezerwy w opłatach na centralne ogrzewanie, przez co dokonuje się przesunięcia środków wpłacanych kwot na centralne ogrzewanie do funduszu remontowego. Z tego zostaje spłacona część potrzebnych pieniędzy na dokonanie całej termomodernizacji.

Ocieplanie budynków to jedna kwestia, pozostaje do zrobienia wiele innych rzeczy. Czy RSM otrzymuje sygnały czym trzeba się zająć w przyszłości? Jakie potrzeby mają lokatorzy mieszkający na zasobach spółdzielni?

Potrzeb jest bardzo dużo i pewnie nigdy nie zostaną w pełni zaspokojone. Udało się nam już uporać z remontem pokryć dachowych, bo to był spory problem. Zostały już nieliczne budynki, u których należy dokonać modernizacji dachu. Następnie musimy zakończyć termomodernizację, bo to pociąga za sobą pociąga spadek energochłonności, a także nadaje walory estetyczne. Wiadomo, każdy raczej woli mieszkać w budynku o ładnej elewacji.

Kolejna sprawa dotyczy samych wnętrz bloków – czyli malowanie klatek schodowych, które często są już zniszczone, a ściany popisane. Palącym problemem jest infrastruktura towarzysząca budynkom, czyli miejsca parkingowe, których deficyt bardzo odczuwamy.

RSM myślał o budowie np. parkingu wielopoziomowego?

Na chwilę obecną tego typu pomysł jest jedynie mrzonką. Środki finansowe na budowę takiego obiektu są gigantyczne, a naszym priorytetem jest doprowadzenie części mieszkalnej do lepszego stanu. Ważniejsze jest to, gdzie ludzie mieszkają, a nie gdzie stawiają samochody. Niemniej powiększamy miejsca do parkowania, lecz zawsze zostajemy krok w tyle za potrzebami, bo liczba samochodów diametralnie rośnie.

Kolejnym ograniczeniem jest brak terenów należących do RSM. W niektórych rejonach nie ma nawet gdzie budować takiego parkingu. Bloki były w dawnych latach tak stawiane, by upchnąć jak najwięcej miejsc mieszkalnych, ale o parkingach mało wtedy kto myślał. Teraz to odbija nam się czkawką.

A co z nowymi placami zabaw?

Jest problem, nie da się ukryć, że społeczeństwo nam się starzeje i są takie budynki, w których głównie mieszkają ludzie starsi. Oni wręcz nie lubią placów zabaw, bo dzieci bawiące się w tych miejscach zakłócają ciszę i ich spokój. Place zabaw staja się wręcz kością niezgody, bo zarzuca się nam, że postawiliśmy jakieś urządzenia, zrobiliśmy jakieś boisko a odpocząć się nie da.

Myślałem, że wesołe krzyki dzieci napawają jakąś radością i optymizmem…

Nie zawsze tak jest. Z placami zabaw jest o tyle problem, że dawne urządzenia nie mające atestów zdążyły się już zniszczyć. Teraz jeżeli chodzi o przepisy dotyczące takich obiektów są dosyć zaostrzone. Wszystkie place mają być ogrodzone, podłoże powinno być wyłożone odpowiednim materiałem, urządzenia muszą posiadać atest. Wszystko to jest dosyć drogie.

Musimy utrzymać złoty środek, by w jakiejś części spełnić potrzeby mieszkańców odnośnie samych budynków. Potem trzeba zadbać o samą infrastrukturę, a więc np. parkingi i place zabaw.

Dziękuję za rozmowę.

Z Markiem Newe rozmawiał Bartłomiej Furmanowicz

Marek Newe - Zastępca Prezesa Rybnickiej Spółdzielni Mieszkaniowej.