Napiszmy razem najnowszą historię Rybnika

Skąd u pana pasja do dokumentowania przeszłości Rybnika?

Historią interesuje się od zawsze. Poza tym, mieszkać w mieście i nie znać go w najdrobniejszych szczegółach, a szczególnie jego historii, to dla mnie nie do przyjęcia. Nieskromnie powiem, że moja praca nad książką „Rybnik. Wydarzyło się w 1900-2000” miała sens, bo przy zbieraniu materiałów napotkałem na wiele nieścisłości w elementarnych kwestiach. Przy tej okazji poznałem wielu ciekawych rybniczan, wiele epizodów z „życia” Rybnika, którymi chciałem się z innymi podzielić. Chwała dziś śp. Norbertowi Kwaśniokowi za to, że zdecydował się sfinansować wydanie tej publikacji.

Pana praca ze strony włodarzy miasta zyskała uznanie dopiero teraz, po wydaniu wersji elektronicznej publikacji...

To prawda, lepiej późno niż wcale. Myślę, że taki jest los pasjonatów, nie tylko historyków. Przywołany już Norbert Kwaśniok powiedział kiedyś, że ta książka zostanie doceniona za kilkadziesiąt lat. I tak rzeczywiście się dzieje. Książka zaczyna żyć swoim trzecim życiem. Pierwszym – papierowym, drugim – na płycie. Teraz internetowym. Cieszę się, kiedy widzę, że jest cytowana, że jest kanwą innych prac – w tym magisterskich. Tak więc chwała włodarzowi Rybnika za ten przyjemny gest.

Podczas zbierania materiałów na jakich wydarzeniach koncentrował się pan najbardziej? Polityce? Kulturze? Sporcie?

Na wszystkim co ważne. Są więc wzmianki o przemianach ustrojowych, gospodarczych, o życiu kulturalnym i sportowym rybniczan. I tak, przeczytać można i o wyborach samorządowych w latach 20-tych XX wieku, jak i tych sprzed 14 lat. Są informacje o sukcesach rybnickich żużlowców w latach 60-tych, ale i o wizycie w Teatrze Ziemi Rybnickiej zmarłego kilka dni temu Wojciecha Siemiona. Itd. itd... Ważne zastrzeżenie: starałem się unikać jak ognia komentarzy o zabarwieniu politycznym, mimo, że korciło mnie, aby to w niektórych przypadkach to zrobić. W mojej książce przemawiają tylko fakty.

Ta praca obejmuje lata 1900-2000. Czy powstanie monografia kończącej się właśnie dekady?

Bardzo chciałbym. Temu służy m.in. stworzona przeze mnie strona na bazie mojej książki www.historia-rybnik.net. Na niej jest blog, na którym udział w pisaniu dziejów z lat 2001-2010 mogą wziąć udział wszyscy rybniczanie. Serdecznie zachęcam do pisania i nadsyłania zdjęć (przewidziane są nagrody). Gdyby z każdej rodziny jedna osoba opisała wydarzenia, które w minionej dekadzie było dla niej najważniejsze, powstałaby bardzo interesująca publikacja. Co ciekawe, podobnych zapaleńców jak ja, którzy za pomocą internetu chcą odtwarzać dawne dzieje, jest w Rybniku wielu – to cieszy. Dostrzegam zainteresowanie również wśród byłych rybniczan - emigrantów z końca lat 80-tych, jak i tych współczesnych. Nawet starsi ludzi zakładają strony o historii miasta, aby zamieszczać zebrane materiały. Tak więc apeluje do rybniczan – napiszmy razem historię Rybnika 2001-2010.

-

Wróćmy jeszcze do losów Rybnika w XX wieku. Która z dekad minionego stulecia była dla miasta najbardziej udana?

Sądzę, że czas po odzyskaniu niepodległości, czyli lata 1920-1930, a także lata 70-te i 80-te.

Lata 70-te i 80-te?

Tak, to czas ogromnych inwestycji komunalnych i przemysłowych w mieście, m. in. na terenie Huty Silesia i rybnickich kopalniach. Wiele pozytywów zdarzyło się też w urbanizacji Rybnika. Np. jak wyglądałby Rybnik bez „Nowin” i innych osiedli, czy też kilku kościołów.

Jak ocenia pan zmiany w życiu ścisłego centrum miasta w ostatnich latach?

Negatywnie. Nie podoba mi się to, że kosztem skanalizowania energii konsumentów na szlak Focus – Plaza, obumierają tradycyjne trakty handlowe, takie jak ulica Sobieskiego i czy też Powstańców. W tym kontekście dobrym krokiem są proponowane przez miasto ulgi podatkowe dla tych, którzy zdecydują się na renowację kamienic. Z drugiej zaś strony, podobnych ulg nie ma dla innych dzielnic, które są bardzo zaniedbane, a przecież kiedyś stanowiły osobne miasta i też mają swoje „centra”. Niech na rondach nie kończy się inwestowanie w dzielnicach.

Zna pan dzieje miasta jak mało kto. Którego z włodarzy miasta w minionych 110 latach ocenia pan najwyżej?

Mimo różnych perturbacji powojennych wiele dobrego zrobił burmistrz Weber. Ogromne zmiany w Rybniku widać za czasów prezydenta Fudalego. Pozytywna ocena tej prezydentury bierze się pewnie stąd, że bardzo długo piastuje stanowisko i po prostu miał dużo czasu aby się wykazać. Więcej niż np. prezydent Makosz, chociaż jego zasługi również należy doceniać.

Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiał Wacław Wrana

 

 

Marek Wołoski – urodził się w1958 roku w Jaszczowie. Z wykształcenia geodeta. Po ożenku w Rybniku, w latach 1981-2008 pracował w kopalni Rymer, a po jej likwidacji w kopalni Chwałowice. Od 2008 r. na emeryturze. Wiceprezes Towarzystwa Miłośników Rybnika. Autor kilku publikacji w tym książki „Rybnik. Wydarzyło się w …1900-2000”, która w zeszłym roku doczekała się wydania w wersji elektronicznej. Założyciel i redaktor strony www.historia-rybnik.net. W 2010 roku laureat nagrody prezydenta Rybnika w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury.

Rodzina: żonaty, trójka dorosłych dzieci – dwie córki i syn.