Celnicy walczą z szarą strefą

Red.: Odkąd zniknęły posterunki graniczne służba celna szaremu obywatelowi kojarzy się chyba wyłącznie z opłatą podatku akcyzowego za importowane z zagranicy samochodu? Czym właściwie zajmuje się ta służba?

Leszek Skura: Pobór podatku akcyzowego to oczywiście tylko wycinek naszej działalności. Generalnie zajmujemy się wymierzaniem ceł i podatku akcyzowego na towary, które tego wymagają, ściąganiem podatków z tytułu gier hazardowych a także kontrolą ograniczeń poza ekonomicznych, np. ochroną znaków towarowych i własności intelektualnej. Wiele naszych działań ukierunkowanych jest na likwidację obrotu w szarej strefie. W praktyce nasi funkcjonariusze, zarówno ci umundurowani jak i „cywilni”, kontrolują sklepy i lokale gastronomiczne pod kątem legalności sprzedawanego alkoholu. Kontrolują także stacje paliw, gorzelnie czy miejsca urządzania gier hazardowych tzw. salonów gier. Przykładowo, kontrole na stacjach paliw polegają na poborze próbek paliwa i zbadaniu w naszym laboratorium czy nie mamy do czynienia z olejem opałowym. Te badania bywają dowodami w późniejszych postępowaniach karnych. Nowym zadaniem Służby Celnej od 2012 roku będzie pobór podatku akcyzowego za handel węglem.
Dodam, że w naszym regionie działania te realizuje Naczelnik Urzędu Celnego w Rybniku obejmujący swym zasięgiem powiaty: gliwicki, gminę Pawłowice z powiatu pszczyńskiego, raciborski, rybnicki, tarnogórski, z wyłączeniem gminy Ożarowice, wodzisławski oraz miasta: Gliwice, Jastrzębie-Zdrój, Rybnik, Zabrze i Żory  Przypisane czynności ustawowe realizuje przy pomocy Urzędu Celnego w Rybniku oraz trzech Oddziałów Celnych znajdujących się w Raciborzu, Gliwicach i Zabrzu.

Co kontrolujecie państwo w salonach do gier?

Legalność znajdujących się tam automatów w świetle ustawy o grach hazardowych. Jako ciekawostkę powiem, że jak dotąd w 2011 roku, na naszym terenie zajęliśmy 245 takich automatów.

Jakie konsekwencje grożą właścicielowi salonu gier za używanie nielegalnych automatów?

Po pierwsze, proces karny skarbowy,  który w przypadku przedstawienia zarzutów kończy się wniesieniem aktu oskarżenia do sądu. Niezależnie od tego jest uruchamiany proces administracyjny, w ramach którego kara pieniężna za 1 automat wynosi 12 tysięcy złotych.

Wspomniał pan o ochronie znaków towarowych. Co się dzieje z zatrzymywanymi przez celników „podróbkami” odzieży, kosmetyków, czy płyt kompaktowych?

W przypadku wykrycia takich spraw, na wniosek właściciela znaku towarowego wszczynane jest postępowanie przeciwko podmiotowi, który naruszył prawa intelektualne lub znak towarowy. W większości przypadków takie sprawy są umarzane ze względu na niemożność wykrycia sprawcy, bowiem większość zatrzymywanych towarów produkowanych jest w krajach trzecich, a więc w np.  w Chinach. Jednak zaimportowany towar decyzją sądu przepada na rzecz Skarbu Państwa. W takich sytuacjach właściciel praw może wyrazić zgodę, aby po usunięciu znaku towarowego, odzież trafiła do domów dziecka, czy szkół specjalnych. Inne podrobione towary ulegają zniszczeniu.

Co robią funkcjonariusze służby celnej na drogach? Kierowcy w naszym regionie często widują „zielone” patrole.

To tzw. grupy mobilne. Badają one dokumentację celną towarów przywożonych z krajów trzecich, spoza Unii Europejskiej. Kontrolują również dokumenty akcyzowe związane z handlem wyrobami akcyzowymi. Te grupy współpracują także z Inspekcją Transportu Drogowego, a więc sprawdzają również czas pracy kierowców samochodów ciężarowych.

Czy służbie celnej przysługują takie same przywileje jak innym służbom mundurowym?

Nie. Nie przysługują nam np. wcześniejsze emerytury.

Ile osób pracuje w Urzędzie Celnym w Rybniku i w podległych oddziałach?

201 funkcjonariuszy i pracowników cywilnych.

Osoby z jakim wykształceniem są poszukiwane do pracy w urzędach celnych?

Najbardziej pożądane są osoby z wykształceniem ekonomicznym i prawniczym.

Jakie korzyści odnosi miasto Rybnik z lokalizacji w tym mieście urzędu celnego?

Miasto odnosi wymierne korzyści w postaci wpływów z opłaty skarbowej. Opłaty skarbowe uiszczane w naszym Urzędzie Celnym oraz w Oddziałach Celnych, wpływają do kasy miasta. W minionym roku było to nieco ponad 500 tysięcy złotych. Władze Rybnika dobrze to rozumieją i dokładają wszelkich starań, abyśmy mogli tu funkcjonować.

Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiał Wacław Wrana

Leszek Skura – urodził się w 1957 roku w Rogowie. Absolwent Akademii Ekonomicznej w Katowicach i studiów podyplomowych w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi oraz prawa administracyjnego. W Służbie Celnej pracuje od 1983 roku. W 2002 roku został Naczelnikiem Urzędu Celnego w Zebrzydowicach, a od 2008 roku jest Naczelnikiem Urzędu Celnego w Rybniku.
Rodzina: żonaty, dwójka dorosłych dzieci.