Śląsk namiętnością

Dr Zbigniew Kadłubek - autor książki "Myśleć Śląsk".

Podczas imprezy uczestnicy mogli obejrzeć 2 ciekawe filmy dokumentalne o Śląsku z cyklu "Górnośląskie odkrywanie świata". W pierwszym, historyczne granice Śląska wytyczał były wojewoda śląski – Wojciech Czech. W drugim, o przeszłości, ale i przyszłości śląskich gwar opowiadał językoznawca prof. Jan Miodek.

Między projekcjami filmów odbyła się dyskusja z udziałem dr. Zbigniewa Kadłubka, którą moderował szef Koła Literackiego Domu Kultury w Chwałowicach - Mateusz Strużek. Doktor Kadłubek, który jest autorem książki „Myśleć Śląsk” mówił, że jego miłość do Śląska można nazwać namiętnością, wszak łacińska nazwa Silesia jest w rodzaju żeńskim. - To, co w minionych wiekach, ale i również teraz wyróżnia Śląsk z innych regionów Europy Środkowej, to jego otwartość i różnorodność. Śląsk był zawsze miejscem spotkania. Tutaj ludzie mieli możliwość wyboru kultury. A proszę pamiętać, że Europa Środkowa nigdy nie była łatwym miejscem do życia – mówił Kadłubek.

 

Publicysta zauważył też, że Ślązakom mentalnie zawsze bliżej było do Czechów niż do Polaków. - Mieszkańcy Śląska bardziej wykazywali się czeskim instynktem przetrwania, niż skłonnością do polskiego wymachiwania szabelką - mówi.

W swojej książce wiele miejsca autor poświęcił też językom jakich używało się na Śląsku. - Do określeniu swojej tożsamości język Ślązakom nigdy nie był specjalnie potrzebny. Ślązakami czuli się zarówno mówiący po polsku, niemiecku, jak i po czesku – twierdzi Kadłubek. Jego zdaniem, Ślązakom zabrakło jak dotąd odwagi, aby nadać odpowiednią rangę tutejszej gwarze, jak choćby zrobili to Kaszubi. - By śląska gwara przetrwała konieczna jest jej kodyfikacja. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby w tej pięknej gwarze powstawały rozprawy filozoficzne – przekonuje. Sam zamierza w najbliższym czasie jeden ze swoich esejów napisać gwarą.

 

Kontrowersyjnym wątkiem dyskusji były powstania śląskie. Zdaniem dr. Kadłubka fakt, iż w powstaniach Ślązacy (niejednokrotnie bracia) stawali po różnych stronach barykady, to ciemna karta w historii tego miejsca. - Poza tym wiele źródeł pokazuje, że zainteresowanie Ślązaków powstaniami było - delikatnie mówiąc - ograniczone – twierdzi. Taki punkt widzenia poruszył kilku obecnych na sali. - Powstania śląskie miały kluczowy wpływ dla przyszłości tego regionu. Takimi stwierdzeniami godzi pan w pamięć naszych dziadków, którzy przelewali krew – grzmiał były nauczyciel i wiceprezydent Rybnika Jerzy Frelich.

Zbigniew Kadłubek na zakończenie powiedział, że w przyszłość Śląska patrzy z nadzieją. - To miejsce niespodzianek. Mam wewnętrzne przeświadczenie, że swoim potencjałem Śląsk jeszcze nas zaskoczy – reasumował bohater spotkania.

Dyrektor Domu Kultury w Chwałowicach Michał Wojaczek zapowiedział, że podobne spotkania dyskusyjne o Śląsku będą kontynuowane.

ww