Sukces to 99% pracy i 1% talentu

 

 

Red.: Zawsze w przypadku osób z takim sukcesami naukowymi jak pan, pojawia się pytanie, ile w tych wynikach wrodzonych zdolności i talentów, a ile ciężkiej pracy?

 

Arkadiusz Trzebuniak: Jest takie powiedzenie, że w sukcesie jest 99% pracy, a 1% talentu. I coś w tym jest. Na pewno troszkę tego talentu musi być, ale decydująca jest chęć i praca.

 

Studiował pan i studiuje dość rozbieżne dziedziny – od nauk humanistycznych, przez ekonomię po anglistykę...

 

Tylko pozornie. Staram się tak dobierać kierunki studiów, aby ze sobą się łączyły i każdy kolejny był uzupełnieniem poprzedniego. Na przykład, ekonomia ma bardzo ścisłe powiązania z naukami społecznymi.

 

I na ten temat napisał książkę.

 

Tak. Na podstawie przeprowadzonych badań opisałem ekonomikę lokalnego rynku pracy na przykładzie Rybnika.

 

Jakie wnioski płyną z tych badań?

 

Niezbyt optymistyczne. Mamy u nas do czynienia na dość szeroką skalę z bezrobociem ukrytym wśród osób z wyższym wykształceniem. Wielu naszych absolwentów albo nie ma pracy, albo po długim jej szukaniu podejmuje pracę znacznie poniżej swoich aspiracji.

 

Czy to oznacza, że nasze uczelnie kształcą w złych kierunkach i wypuszczają zbyt wielu absolwentów? Poza tym, mamy wielu absolwentów kierunków humanistycznych, a brakuje fachowców z wykształceniem zawodowym.

 

Nic dodać nic ująć. Mury naszych uczelni opuszcza zbyt wielu absolwentów, a oferowane kierunki nie odpowiadają w pełni na potrzeby rynku pracy. Obecnie zbieramy żniwo błędnej polityki państwa w minionych latach. Kiedy mieliśmy wysoką stopę bezrobocia, kładło się nacisk na to, aby jak największa liczba osób kończyła studia – to nazywa się przechowalnią zasobów demograficznych. Doraźnie udało się zmniejszyć bezrobocie. W dłuższej perspektywie jednak negatywnie odbiło się to na szkolnictwie zawodowym, a osoby z wyższym wykształceniem trafiają na kasę w hipermarkecie.

 

No dobrze. Ale jak swoją ofertę do tych potrzeb rynku pracy ma dostosować taka uczelnia jak Uniwersytet Śląski, która z natury rzeczy nie kształci inżynierów i ekonomistów? Co ten uniwersytet może w Rybniku zaoferować poza naukami społecznymi czy kierunkami filologicznymi?

 

Paradoksalnie – dużo. Wbrew pozorom, studenci nauk społecznych mogą elastycznie kształtować swoje kompetencje i uczelnia coraz lepiej im w tym pomaga. Mam na myśli fakt, że na tradycyjnych kierunkach humanistycznych odchodzi się od specjalności nauczycielskich wprowadzając – moim zdaniem – przyszłościowe specjalizacje, takie jak komunikacja społeczna, czy edytorstwo.

Ponadto, odnosząc się do sytuacji na naszym kampusie, przyszłość widzę przed kierunkami interdyscyplinarnymi, międzyuczelnianymi. Mówi się o tym od wielu lat, ale jak na razie jeszcze nic z tego wyszło. Szansą dla rybnickich uczelni jest również postawienie na nowoczesne technologie w nauczaniu. W Polsce ten temat jest jeszcze w powijakach.

 

Dużym problemem w naszym systemie kształcenia jest brak świadomości młodych ludzi jak wybór ścieżki edukacyjnej przekłada się na późniejsze życie zawodowe. Zgodzi się pan ze mną, że absolwenci gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych mają zbyt małe rozeznanie rynku pracy?

 

Tak. Dlatego duże wyzwanie stoi przed doradcami zawodowymi. W szkole w Pilchowicach, w której pracuję, sam staram się uświadamiać młodym ludziom, że droga do sukcesu zawodowego niekoniecznie musi wieść przez studia wyższe.

Z drugiej strony, nie zniechęcałbym tak kategorycznie do studiowania kierunków humanistycznych, bo to od elastyczności konkretnego studenta zależy, czy i jak da sobie radę na rynku pracy. Z własnego doświadczenia wiem, że w trakcie studiów bardzo ważne jest sprecyzowanie celu i do tego celu należy dostosowywać wybieraną specjalizację, kursy, szkolenia itd. To model postępowania popularny w Stanach Zjednoczonych, gdzie młodzież w bardzo młodym wieku wytycza sobie cele, jakie chce osiągnąć.

 

Pewnie niejedna osoba, która przeczyta wywiad z panem zada sobie pytanie: skąd on na to wszystko ma czas? Jak studiować kilka kierunków i godzić to z pracą zawodową?

 

Klucz tkwi w dobrej organizacji czasu. Nauczyłem się jej jeszcze na studiach – prawie cały czas studiowałem 2 kierunki i więcej. Wymagało to naprawdę perfekcyjnego planowania i logistyki. W efekcie, dziś nie mam problem z pogodzeniem wszystkich spraw. A do tego udaje mi się jeszcze wygospodarować wolny czas. Nie ukrywam również, że ważne jest wsparcie najbliższej mi osoby – mojej żony, z którą wzajemnie sobie pomagamy.

 

Kiedy ostatnio spytałem pana o cele zawodowe, odpowiedział pan, że chciałby pracować na uczelni lub zostać dyrektorem szkoły. Nie ukrywam, że zaskoczyła mnie ta odpowiedź. Spodziewałem się, że ma pan wyższe aspiracje zawodowe...

 

Takie są obecnie moje cele, do których zmierzam małymi krokami. Nie wykluczam, że kiedyś się one zmienią. Jak na razie chciałbym właśnie w ten sposób realizować swoje pasje naukowe i dydaktyczne. Mam wiele pomysłów jak unowocześnić nasze szkoły i część z nich chciałbym móc wcielić w życie.

 

Dziękuję za rozmowę.

 

Rozmawiał Wacław Wrana

 

Arkadiusz Trzebuniak – urodził się w 1984 roku. Ukończył II LO w Rybniku. Absolwent kulturoznawstwa, politologii, filologii polskiej i pedagogikę. Aktualnie studiuje zarządzanie na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach (ośrodek w Rybniku) oraz anglistykę na Wyższej Szkole Lingwistycznej w Częstochowie. Jednocześnie jest doktorantem literaturoznawstwa na Uniwersytecie Śląskim. Pracuje też w szkole w Pilchowicach jako nauczyciel języka polskiego. Auto wielu publikacji naukowych. Angażuje się również w przedsięwzięcia społeczne w Golejowie – m.in. jest członkiem rady dzielnicy.

Laureat wielu konkursów i wyróżnień. W tegorocznej edycji konkurs Studencki Nobel uznany został najlepszym studentem w województwie śląskim. Teraz jego kandydatura oceniana będzie na szczeblu krajowym.

Żonaty. Wolny czas poświęca na oglądanie dobrych filmów.