W budżecie Rybnika brakuje pieniędzy, ale miasto tworzy nową spółkę. Dlaczego?

Pod koniec sierpnia tego roku w Biuletynie Informacji Publicznej pojawiło się nowe zarządzenie prezydenta Piotra Kuczery. Dotyczy ono „powołania Zespołu zadaniowego do spraw utworzenia Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. w Rybniku”. Włodarz naszego miasta zdecydował, by stworzyć w tym celu zespół zadaniowy. Szczegóły znajdziecie w treści powyższego rozporządzenia.

Po co Rybnikowi nowa spółka?

Stworzenie i prowadzenie nowej spółki miejskiej to koszty. Pytanie, dlaczego magistrat decyduje się na to akurat teraz? Agnieszka Skupień, rzecznik Urzędu Miasta w Rybniku tłumaczy, że wynika to z zapisu Polityki Mieszkaniowej 2023+, w którym przedstawiono wizję, misję i długoterminowe cele Miasta w zakresie kształtowania mieszkalnictwa.

- Podjęto decyzję o przeanalizowaniu możliwości utworzenia spółki ze 100% udziałem Miasta Rybnika pn. Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. w Rybniku. Powstanie tego rodzaju podmiotu w Rybniku daje nowe szerokie możliwości budowy miejskiego zasobu komunalnego, opartego na dostępnych od lat, a niewykorzystywanych w naszym mieście, instrumentów finansowych. Tworząc spółkę, miasto chce skorzystać z możliwości, jakie dają programy finansowania inwestycji przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Dzięki nim od ponad 20 lat buduje się mieszkania, pozwalające na zasypanie przepaści pomiędzy mieszkaniem komunalnym, a najmem rynkowym – wyjaśnia Agnieszka Skupień.

Nasza rozmówczyni dodaje, że TBS-y funkcjonują już w wielu miastach Polski, stanowiąc filar ich polityki mieszkaniowej – tak jest w Żorach, Raciborzu czy Gliwicach.

- To narzędzie zweryfikowane i sprawdzone. Nawet w obecnym roku, pomimo pandemii tego typu spółka została powołana w Sanoku – zaznacza.

 

- Jakie zadania będą stały przed spółką? Jakie korzyści ma ona przynieść dla miasta? - dopytujemy.

W magistracie słyszymy, że zadaniem Towarzystwa będzie budowa mieszkań na wynajem, o umiarkowanych czynszach, przeznaczonych dla rodzin, których nie stać na budowę lub kupno własnego mieszkania.

- Towarzystwo może także nabywać lokale mieszkalne i budynki mieszkalne oraz niemieszkalne, w celu rozbudowy, nadbudowy i przebudowy, w wyniku której powstaną lokale mieszkalne oraz podejmować inne działania określone w art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r poz. 2195) – wyjaśnia rzecznik miasta.

Urząd rozważa też realizację przez spółkę zadań agencji ds. pustostanów, którą miasto zamierza uruchomić w związku z projektem „ALT/BAU” Urbact. Agencja ma się stać wsparciem dla właścicieli prywatnych kamienic, w których występują pustostany.

TBS szansą dla Rybnika?

Istotne pytanie: czy tworzenie nowej spółki w czasach obecnej kondycji budżetu miasta ma sens? Agnieszka Skupień odpiera, że utworzenie spółki jest właśnie odpowiedzią na kryzys.

- Na sytuację finansową Rybnika wpływa wiele czynników – COVID-19, niekorzystna dla samorządów lokalnych polityka rządu, ale także powolny spadek ludności wpływający na zmniejszanie liczby lokalnych podatników. TBS to rozwiązanie, które pozwala na przyciąganie ludzi spoza Rybnika. Należy podkreślić, że mieszkania komunalne na dotychczasowych zasadach, miasto może przyznawać tylko mieszkańcom naszej gminy, a TBS nie ma takich ograniczeń – dowiadujemy się.

Plan miasta jest więc taki: należy zapewnić ludziom dach nad głową w przystępnej cenie.

- Aktualnie mieszkańcy o niższych dochodach, narażeni są na konieczność oczekiwania w wieloletnich „kolejkach” na przydział mieszkania komunalnego lub ponosić istotne koszty związane z wynajmem mieszkania na rynku, niejednokrotnie płacąc wysokie „odstępne”. Utworzenie spółki, w perspektywie kilku lat pozwoli na przedstawienie interesującej oferty mieszkaniowej zarówno potrzebującym rybniczanom, jak i osobom zainteresowanym przeprowadzką do Rybnika – wyjaśnia nasza rozmówczyni.

Nadmienia, że forma budownictwa realizowanego przez TBS-y polega na współfinansowaniu inwestycji przez przyszłych najemców.

- Dodatkowo, w świetle obowiązujących przepisów, TBS-y mogą korzystać z nisko oprocentowanych pożyczek z Banku Gospodarstwa Krajowego. Biorąc pod uwagę pomocowy charakter programów finansowych BGK, spółka nie będzie miała możliwości prowadzenia sprzedaży mieszkań wybudowanych ze wsparciem tego banku – dodaje Agnieszka Skupień.

Miasto liczy też na to, że powstanie nowej spółki wprowadzi konkurencyjny poziom czynszów oraz możliwość samofinansowania się spółki po pierwszym okresie jej funkcjonowania.

- Obecnie czynsz komunalny wynosi w Rybniku 5,50 zł, a socjalny 2,00 zł za metr. To kwoty znacznie poniżej wartości odtworzeniowej budynków, czyli w praktyce Miasto musi dopłacać do utrzymania budynków. Czynsze w TBS-ie będą skalkulowane na poziomie realnych kosztów. Jednocześnie będzie to oferta bardziej atrakcyjna od wynajmu mieszkań na rynku komercyjnym. Utworzenie spółki jest również odpowiedzią na przeprowadzone analizy w ramach projektu Rybnik360, które wykazały, że w Rybniku jest deficyt mieszkań o wysokim standardzie i jednocześnie przystępnej cenie. Takich rozwiązań szukają potencjalni mieszkańcy Rybnika oraz przedsiębiorcy, którzy działają lub chcą działać na terenie miasta – słyszymy.

Rada zdecyduje o spółce już w październiku

Byliśmy też ciekawi, jaką część budżetu miasto chce przeznaczyć na nową spółkę. Rzecznik UM nie podała kwoty. Tłumaczy, że wysokość finansowania jest jeszcze analizowana. Odpowiedź dotyczy też kwestii wynagrodzenia dla członków spółki.

- Kwota wykrystalizuje się w przeciągu kilku najbliższych tygodni – wyjaśnia.

Uchwała w sprawie wyrażenia woli na utworzenie Towarzystwa Budownictwa Społecznego zostanie przedstawiona na sesji Rady Miasta Rybnika jeszcze w październiku. Kiedy więc nowa spółka ruszy? Nasza rozmówczyni tłumaczy, że rozpoczęcie działalności zależne jest od wielu czynników, tj. m.in. podjęcia stosownych uchwał czy wyposażenia spółki w odpowiedni majątek.

Niemniej, planowany termin uruchomienia spółki to rok 2021.