Sondaż: jaki jest stosunek Polaków do niedziel handlowych, tabletki "dzień po" i aborcji?

Centrum Badawczo-Rozwojowe Biostat przeprowadziło na panelu badanie-opinii.pl sondaż dotyczący stanowiska w niektórych kwestiach życia społecznego.

Sondaż zrealizowano od 20 do 22 lutego 2024 roku, a odpowiedzi zebrano wśród 1000 dorosłych mieszkańców. Polski Sondaż jest reprezentatywny ze względu na wiek i płeć respondentów oraz województwo, w którym zamieszkują.

Tabletka dzień po

Zdaniem 26,3% zapytanych dorosłych Polaków tzw. „tabletka dzień po” powinna być dostępna bez recepty, ale tylko dla osób w wieku powyżej 18 lat. 20,6% respondentów uważa, że antykoncepcja awaryjna powinna być dostępna bez ograniczeń, według 18,4% - bez recepty od 15 roku życia. Dostęp do „tabletki dzień po” jedynie po uzyskaniu recepty popiera – dla kobiet powyżej 18 lat 16,7% ankietowanych, a dla kobiet od 15 roku życia 8,5%. W sumie zatem dostęp do antykoncepcji awaryjnej w formie tzw. „tabletki dzień po” akceptuje 65,3% zapytanych Polek i Polaków, zaś dopiero po uzyskaniu recepty 25,2%. „tabletka dzień po” powinna być całkowicie zakazana zdaniem 9,5% uczestników sondażu.

Deklaracje dotyczące religijności uczestników sondażu powiązano ze stosunkiem do tzw. „tabletki dzień po”. Osoby wierzące i praktykujące wyraźnie częściej niż średnia ogółu uważają, ze tzw. „tabletka dzień po” powinna być w Polsce całkowicie zakazana (19,5%), ewentualnie dostępna jedynie na receptę dla kobiet w wieku powyżej 18 lat (26,1%). Z kolei osoby religijne, ale niepraktykujące najczęściej wspierają koncepcję dostępności „tabletki dzień po” bez recepty, ale dla kobiet w wieku powyżej 18 lat (30,8%). Osoby areligijne oraz deklarujące ateizm najliczniej popierają dostępność „tabletki dzień po” bez recepty od 15 roku życia oraz bez ograniczeń. W sumie 59,2% w grupie osób areligijnych uważa, że „tabletka dzień po” powinna być w Polsce dostępna, z czego 29,0% zaznaczyło wariant bez recepty od 15 roku życia, a 30,2% - bez ograniczeń. W grupie ateistów 67,8% optuje za dostępnością „tabletki dzień po”, z czego 28,0% uważa, że powinna być dostępna bez recepty od 15 roku życia, a 39,8% - bez ograniczeń.

Respondenci, którzy w wyborach parlamentarnych 15 października 2024 roku głosowały na PiS wyraźnie częściej od średniej ogółu uważają, ze tzw. „tabletka dzień po” powinna być całkowicie zakazana (22,6% ankietowanych w tej grupie) oraz dostępna jedynie na receptę dla kobiet w wieku powyżej 18 lat (29,6%). Wyborcy KO najczęściej uważają z koeli, że tzw. „tabletka dzień po” powinna być w Polsce dostępna bez recepty od 15 roku życia (30,3%), lub bez ograniczeń (28,1%). W grupie wyborców KO dostęp do tzw. „tabletki dzień po” popiera łącznie (bez recepty oraz bez ograniczeń) 85,1% ankietowanych. Wyborcy Trzeciej Drogi najczęściej popierają dostęp bez recepty, ale powyżej 18 lat (30,8%). W sumie 86,4% wyborców Nowej Lewicy uważa, że „tabletka dzień po” powinna być
w Polsce dostępna bez recepty lub bez ograniczeń, z czego częściej niż średnia ogółu: bez ograniczeń 37,9%, zaś bez recepty od 15 roku życia 28,2%. Wyborcy Konfederacji najczęściej wskazywali opcję dostępu jedynie na receptę dla kobiet w wieku powyżej 18 lat (31,0%) oraz dostępu bez recepty, ale dla kobiet w wieku powyżej 18 lat (29,6%).

 

Oczywiście zauważalny jest związek pomiędzy deklarowanym światopoglądem religijnym i stosunkiem do praktyk religijnych, a postawą wobec „tabletki dzień po”. Osoby wierzące są grupą, która najczęściej domaga się zakazu lub ograniczonego dostępu do „tabletki dzień po”. Jednak nawet w tej grupie za całkowitym zakazem jest jedynie co piąty ankietowany. Widać również pewne zależności w tej kwestii w elektoratach partii, które po wyborach 15 października 2023 roku znalazły się w Sejmie. Nie są one tak oczywiste, jak przy deklaracjach religijnych. W zasadzie tylko wyborcy PiS oraz – co najbardziej zaskakujące – wyborcy Konfederacji wyróżniają się skłonnością do ograniczania dostępności do „tabletki dzień po” – ocenia dr Sebastian Musioł, ekspert ds. metodologii w CBR Biostat.

Antykoncepcja

41,1% ankietowanych popiera stosowanie antykoncepcji, ale uważa przy tym, ze to osobisty wybór.
Co trzeci respondent (33,2%) uważa, że antykoncepcja powinna być powszechnie dostępna
i refundowana. 10,4% uczestników sondażu osobiście nie stosuje antykoncepcji z przyczyn etycznych, ale nie potępia innych, którzy stosują – innymi słowy: są to osoby, które nie popierają antykoncepcji, ale też nie domagają się jej zakazania. Dla 10,3% pytanych stosowanie antykoncepcji jest obojętne. 5,0% respondentów uważa antykoncepcję za niemoralną, dlatego powinna być zakazana.

Osoby deklarujące się jako wierzące i praktykujące częściej niż średnia ogółu uznają antykoncepcję za niemoralną, twierdzą, że powinna być zakazana (12,6%), częściej również nie stosują antykoncepcji z przyczyn etycznych, jednak nie potępiają innych, którzy stosują (nie popieram, ale i nie domagam się zakazu – 18,6%). Co ciekawe, w grupie osób wierzących i praktykujących najliczniejszy odsetek stanowią osoby, które popierają stosowanie antykoncepcji, uznając to za wybór osobisty (41,1%).