Schron na Nowinach „kukułczym jajem”? Zainteresowali się nim koneserzy mocnych trunków

Czytelnik: wyciągnęli schron z ziemi i cisza

Jakiś czas temu otrzymaliśmy od jednego z Czytelników ciekawą wiadomość.

Ciekawym zdawałby się być artykuł o schronie (bunkrze) obok Aldi. Minęło pięć lat od spektakularnego wydobycia go z ziemi w czasie budowy marketu Aldi przy ul. Zebrzydowickiej. Od tego czasu bunkier jest ogrodzony prowizorycznym ogrodzeniem i opatrzony tabliczką "Teren budowy". Aktualnie bunkier jest zamieszkiwany przez okolicznych żuli, którzy znaleźli w nim miejsce schadzek i załatwiania potrzeb fizjologicznych, jest porośnięty chwastami i wygląda ohydnie. Od czasu jego wyciągnięcia na powierzchnię nikt przy nim nic nie zrobił. Pytanie: gdzie jest konserwator zabytków, który miał udział w decyzjach o losie schronu, gdzie jest osoba pełniąca funkcję inwestora i wykonawcy budowy, skoro schron jest oznaczony jako teren budowy? Gdzie są Ci wszyscy pasjonaci historii, którzy tak się jarali pięć lat temu wydobyciem schronu i zapowiadali zajęcie się nim? - zapytał.

 

 

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

 

 

Post udostępniony przez Rybnik.com.pl (@rybnikcompl)

Wątki podjęte przez Czytelnika są istotne. Jeszcze w połowie 2019 roku pisaliśmy o wręcz heroicznym wyczynie wyciągnięcia z ziemi (za pieniądze Aldi) około 220-tonowego kolosa (wcześniej była mowa o 150 tonach, ale ta waga nie była doszacowana). Relacjonowaliśmy wtedy na żywo akcję, której przyglądało się wielu mieszkańców dzielnicy, a nawet osoby przyjezdne. To było niecodzienne widowisko, w którym użyto dwóch potężnych dźwigów »150-tonowy kolos podniesiony i przeniesiony!«

Tuż po przeniesieniu schronu, pojawiło się od razu pytanie – co dalej? Kto się zajmie reliktem sprzed czasów II wojny światowej? Padło na miasto i miłośników historii.

Miasto podjęło działania zmierzające do objęcia ochroną konserwatorską obiektu, wyraziło też wolę nieodpłatnego przejęcia terenu wraz z zabytkiem – powiedział wtedy Tomasz Cioch, ówczesny pełnomocnik prezydenta miasta ds. inwestycji i gospodarki przestrzennej.

Urzędnik zaznaczył w czerwcu 2019 roku, że „warunkiem poniesienia przez miasto jakichkolwiek kosztów działań związanych z ochroną schronu jest jednak uprzednie wykonanie przez inwestora geodezyjnego wydzielenia działki, obejmującej przesunięty i zabezpieczony schron, a następnie nieodpłatne przekazanie działki Miastu”.

Wtedy będziemy mogli wykonać prace niezbędne do wyeksponowania i udostępnienia schronu – dodał T. Cioch »Schron przeniesiony. Czy przejmie go miasto? (wideo)«

Sieć sklepów: to już nie nasz problem. A kogo?

Byliśmy na miejscu, czyli przed sklepem Aldi w dzielnicy Maroko-Nowiny. Jest tak, jak opisywał to Czytelnik. Jedno z przęseł zostało tak zdeformowane, że można wejść do środka schronu. Wokół znaleźliśmy sporo butelek i innych śmieci. Przed bryłą stoi tablica z hasłem: „Z szacunku dla historii”…

O zajęcie stanowiska poprosiliśmy biuro prasowe Aldi. Jak się okazało, że schron nie jest już własnością sieci.

Wszelkie pytania dotyczące schronu należy kierować do Urzędu Miasta Rybnika, pod którego opieką się on znajduje. Aldi od samego początku odkrycia schronu działało zgodnie z zaleceniami Konserwatora Zabytków, dokładając wszelkich starań, aby zabezpieczyć schron i zagwarantować mu należyte miejsce na historycznej mapie regionu i Polski. We współpracy z władzami miasta i środowiskami związanymi z regionem wypracowaliśmy najlepsze z możliwych rozwiązań. Zostały one pozytywnie zaopiniowane również przez grupy zaangażowane w ochronę zabytków fortyfikacji, w tym Zapomniany Rybnik i Grupę Operacyjną „Bielsko”. W efekcie schron został przeniesiony w nowe miejsce, a finalnie przekazany miastu w formie darowizny. Dla upamiętnienia odkrycia i historii schronu Aldi wykonało również specjalną tablicę informacyjno-edukacyjną – czytamy w nadesłanej odpowiedzi.

Co na to miasto? Okazuje się, że budowla obronna trafiła w ręce miasta dopiero w maju tego roku.

Miasto jest właścicielem nieruchomości zabudowanej schronem bojowym, przy ul. Dąbrówki. Docelowo opieka nad schronem będzie prawdopodobnie przekazana jednej z organizacji społecznych, zrzeszającej pasjonatów tego typu budowli. Rozmowy w trakcie – przekazuje Lucyna Tyl z biura prasowego UM Rybnika.

To „kukułcze jajo”?

To jak? Schron trafi w ręce pasjonatów i po sprawie? Rzecz w tym, że może być z tym problem. W Rybniku działa stowarzyszenie Pro Fortalicium. Trzyma pieczę nad schronem Wawok i to byłby naturalny kandydat, który dostałby budowlę z ul. Dąbrówki. Niuansem jest jednak to, że obecnie w stowarzyszeniu działa tylko jedna osoba – Remigiusz Michalik – aktor, animator kultury, popularyzator historii i Śląska, a także autorytet w kwestii budowli obronnych z czasów II wojny światowej.

Widział ostatnio omawiany schron i nie zamierza podjąć się tego zadania.

Dzisiaj miałem telefon z urzędu miasta z pytaniem, czy chcę opiekować się budowlą. Nie będę o to wnioskował. Zostałem sam na jeden na cały Rybnik i mówiąc wprost – nie ogarnę tego. Dzwoniłem do Pro Fortalicium w Bytomiu. Prezes oznajmił mi, że nie będzie miał do mnie pretensji, jak nie wezmę tego schronu – oznajmił bez ogródek Remigiusz Michalik.

Problem w tym, że nie ma pomysłu na zagospodarowanie nieruchomości. Jego stan nie pozwala na to, by ktoś wchodził do środka – to jest niebezpieczne. Po drugie – brakuje terenu, który mógłby być przekształcony na potrzeby tego kolosa. Z jednej strony mamy już bowiem teren Aldi, a z drugiej – ulicę. Pozostaje skrawek zieleni.

Zasugerowałem w urzędzie, by miasto zabezpieczyło teren przed innymi. Ja mogę przyjść i posprzątać wokół schronu, ale reszta pozostaje w gestii władz Rybnika – dodał nasz rozmówca.

Magistrat nie odniósł się szerzej do tego tematu, choć przesłaliśmy całą treść wiadomości Czytelnika. Jakie będą dalsze losy schronu? Czy pojawi się koncepcja jego zagospodarowania? Będziemy śledzili tę sprawę.