Ponad 12,5 tys. mniej zgonów w Śląskiem, a ile w Rybniku? Raport Europejskiego Centrum Czystego Powietrza

Europejskie Centrum Czystego Powietrza (ECAC) przeanalizowało jak spadek stężeń pyłu PM2.5 na przestrzeni lat 2018-2022 przełożył się na poprawę zdrowia mieszkańców województwa śląskiego, małopolskiego i mazowieckiego. W Polsce trwa proces likwidacji „kopciuchów” - starych nieefektywnych kotłów na węgiel i drewno. Eliminowanie "kopciuchów" musiało mieć wpływ na stan zdrowia obywateli – przypuszczali badacze ECAC i poddali analizie zdrowie mieszkańców trzech województw. Okazało się, że w ciągu pięciu lat poprawa jakości powietrza ocaliła życie aż 25 tysiącom osób.

W ciągu pięciu lat (2018-2022), dla których analizowano efekty zdrowotne poprawiającego się powietrza, uniknięto 5 900 przedwczesnych zgonów w Małopolsce, 6 723 - w województwie mazowieckim i aż 12 571 w województwie śląskim. Łącznie liczba ocalonych istnień szacowana jest na 25 194.

- Walka ze smogiem ma swój głęboko ludzki wymiar. Z wielką radością czytałem ten raport, bo widać, że to o co walczymy, zapewnia Polakom dłuższe i lepsze życie. Dla mnie wnioski z raportu są oczywiste, ale wciąż słyszymy głosy osób, a nawet instytucji podważających sens walki z zanieczyszczeniem powietrza. Uratowanie czyjegoś życia to jedno, ale dla budżetu państwa każdy pacjent, każda zaoszczędzona hospitalizacja to potężne oszczędności, które można przekierować na inne ważne działania zdrowotne. Walka ze smogiem to naprawdę dobry interes – w bardzo szerokim sensie tego słowa — skomentował Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego.

Największa poprawa zdrowia nastąpiła w województwie śląskim: uniknięto dodatkowo 9 086 nagłych hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych i pulmonologicznych. Jak podkreślają badacze, wyniki analizy powinny stać się niezwykle ważnym impulsem do działania dla samorządowców.

– Warto poprawiać jakość powietrza, ponieważ przekłada się na tysiące unikniętych przedwczesnych zgonów i hospitalizacji – mówi Łukasz Adamkiewicz, prezes Fundacji ECAC.

- Możemy z dużą dozą pewności przyjąć, że przez pięć analizowanych lat udało się uniknąć w całej Polsce nie 25 tysięcy zgonów, ale być może dwu, trzykrotnie więcej. Niemniej należy przypomnieć, że problem zanieczyszczeń powietrza nadal istnieje i dlatego w naszej analizie pokazujemy również, jak wiele jeszcze pozostało do poprawy — dodaje.

Analiza ECAC wybiega również w przyszłość. Walka o poprawę jakości powietrza jeszcze się nie zakończyła. Dopóki Polska nie osiągnie nowych standardów czystego powietrza, obecny jego stan będzie nadal powodować corocznie 4 611 w województwie śląskim.

Jak pokazały obliczenia, dotychczas największą redukcję skutków zdrowotnych udało się osiągnąć w województwie śląskim. Na wynik analiz wpływ ma nie tylko zaobserwowana poprawa jakości powietrza, ale i wielkość populacji. Dlatego też województwo śląskie jest na pierwszym miejscu, zaś – pomimo znaczącej poprawy jakości powietrza – najmniejsze spośród badanych województwo małopolskie znalazło się na końcu. Jednocześnie, nadal najwięcej działań zmierzających do poprawy jakości powietrza pozostaje do zrealizowania w województwie śląskim, gdzie przy gęsto zaludnionych miastach powietrze z badanych obszarów ma wciąż najgorsze parametry.

Badacze przeprowadzili analizę z wykorzystaniem metodyki oceny wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie populacji, stosowanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Obliczenia obejmowały wykonanie analiz w zakresie unikniętej umieralności oraz nagłych hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych i pulmonologicznych.

Poniżej przedstawiamy w formie tabel najważniejsze dane wynikające z raportu

Poprawa jakości powietrza, to poprawa zdrowia

Poniżej przedstawiono wyniki obliczeń redukcji skutków zdrowotnych w woj. śląskim w podziale na powiaty.

Jak redukcja skutków zdrowotnych dzięki spadkowi stężeń pyłu PM2.5 kształtowała się w powiatach naszego województwa, przedstawia tabela poniżej.

Jak poprawa powietrza wpłynęła na zdrowie rybniczan?

- Smog nie jest abstrakcyjnym problemem. To poważny problem, który rzutuje na jakość naszego życia, na to, czy chorujemy i przedwcześnie umieramy. Walka ze smogiem to walka o nasze zdrowie. Na szczęście coraz więcej osób to rozumie. W ostatnich latach mieliśmy do czynienia ze znaczną poprawą jakości powietrza w Rybniku. Korzyści zdrowotne tej poprawy odczują wszyscy mieszkańcy miasta. Także ci, którzy są przeciwnikami zmian w sposobie ogrzewania domów — mówi Emil Nagalewski, koordynator Polskiego Alarmu Smogowego w woj. śląskim.

Redukcja skutków zdrowotnych dzięki spadkowi stężeń pyłu PM2.5 w latach 2018-2022 w poszczególnych powiatach województwa śląskiego – liczby całkowite oraz wskaźniki w przeliczeniu na 100 tysięcy mieszkańców. Z raportu wynika, że w samym Rybniku całkowita liczba unikniętych przedwczesnych zgonów w latach 2018-2022 wyniosła 394, natomiast całkowita liczba unikniętych nagłych hospitalizacji kardiologicznych i pulmonologicznych - 321. W powiecie rybnickim są to kolejno liczby: 200 i 180.

Osiągnięcie nowego poziomu dopuszczalnego, według planowanej rewizji dyrektywy AAQD pozwoliłoby na dalszą poprawę zdrowia mieszkańców naszego województwa. Rocznie uniknąć można kolejnych 4611 przedwczesnych zgonów.