Pompa ciepła. Czy to się opłaca? Wady i zalety pomp ciepła

Jak działa pompa ciepła?

Pompa ciepła to urządzenie grzewcze wykorzystujące energię cieplną, której ogromne ilości znajdują się w naturalnych pokładach gruntu, powietrza i wody. Ciepło pobierane z dolnego źródła o niższej temperaturze jest przekazywane dzięki energii elektrycznej do górnego źródła o temperaturze wyższej. Zadaniem pompy ciepła jest więc „wyciągnięcie” ciepła z jednego miejsca, a następnie oddanie go przy wyższej temperaturze w inne miejsce. Często można spotkać się ze stwierdzeniem, że pompa ciepła nie wytwarza, a jedynie przenosi (przepompowuje) ciepło z otoczenia w określone miejsce.

Pompy ciepła przekształcają więc energię z naturalnych źródeł ciepła, tj. z gruntu, wody lub powietrza, w energię wykorzystywaną do ogrzania domu, chłodzenia wnętrz lub ogrzania ciepłej wody użytkowej.

Rodzaje pomp ciepła

• Pompy gruntowe, wykorzystują ciepło zawarte w gruncie. Jest to najskuteczniejszy wariant, bardzo dobrze dopasowany do polskich warunków klimatycznych. Ten typ pompy ciepła wymaga jednak zainstalowania na odpowiednio dużej powierzchni poziomego kolektora gruntowego lub wykonania głębokich odwiertów pionowych, co generuje znaczne koszty związane z instalacją.
• Pompy wodne, wykorzystujące zasoby warstw wodonośnych lub zbiorników wodnych.
• Pompy powietrzne, wykorzystujące energię nagromadzoną w powietrzu. Ich montaż jest dużo prostszy, a przez to tańszy niż w przypadku pozostałych rodzajów pomp ciepła gdyż nie trzeba tu ponosić kosztów związanych np. z układaniem rur kolektora gruntowego, czy też z wierceniem studni.

Co to jest COP?

COP to współczynnik efektywności pompy ciepła, który wskazuje nam jak duży jest udział energii wykorzystywanej do napędzania sprężarki w całkowitej energii przekazanej do instalacji grzewczej. Im wyższy współczynnik COP, tym lepiej, jednak należy zachować ostrożność, gdyż wartość wskaźnika COP nie jest stała i ulega zmianom w zależności od temperatury.

Pompa ciepła. Zalety

Do najważniejszych zalet pomp ciepła nalezy zaliczyć:

• niskie koszty eksploatacyjne
• bezobsługowość
• długą żywotność urządzeń
• możliwość chłodzenia pomieszczeń latem
• ekologiczną technologię i przyjazną środowisku.

Co istotne, w przypadku pomp ciepła nie ma potrzeby transportu i składowania paliwa, czy rozpalania i czyszczenia kotła. Urządzenia te nie wymagają specjalistycznej kotłowni, a system gwarantuje oszczędność miejsca i dowolną aranżację pomieszczenia technicznego. Większość pomp ciepła może być wykorzystywana latem do chłodzenia pomieszczeń. Ponadto, inwestorzy cenią sobie ten system grzewczy za to, że dzięki niemu są niezależni od cen paliw, ich jakości i ciągłości zachowania dostaw przez producentów.

Ważnym atutem pomp ciepła jest i bezemisyjność. Podczas eksploatacji urządzenia nie powstają żadne spaliny, zatem nie zanieczyszczamy środowiska naturalnego. Wybierając pompę ciepła ograniczamy wydobycie i zapotrzebowanie na paliwa kopalne, a tym samym przyczyniamy się do walki z problemem niskiej emisji i smogu. Jedyna emisja, jaka związana jest z pompami ciepła, odnosi się do zanieczyszczeń powstałych w procesie produkcji energii elektrycznej, która zasila urządzenie napędzające sprężarkę.

Pompa ciepła. Wady

Niestety, technologia pomp ciepła ma też swoje minusy i nie jest do zastosowania w każdym rodzaju budynków. Główne wady pomp ciepła, to:

• wysokie koszty inwestycyjne (głównie w przypadku pomp gruntowych)
• niższa sprawność w przypadku współpracy z ogrzewaniem grzejnikowym
• obniżona sprawność przy niskich temperaturach (w przypadku pomp powietrznych).

Pompy ciepła. Ceny

Pompy ciepła cechuje coraz wyższy poziom konkurencyjności cenowej. Co prawda, urządzenia oparte o wymiennik gruntowy lub odwierty są wciąż rozwiązaniami dosyć drogimi (łączne koszty, w zależności od powierzchni i zapotrzebowania budynku na ciepło wyniosą ok. 50 tys. zł i więcej), jednak tzw. powietrzne pompy ciepła są już dostępne w kwotach od około 25-30 tys. zł.

Wyższe koszty inwestycyjne kompensowane są przez jest niskie kosztami bieżącej eksploatacji, a jeżeli dodatkowo zainwestujemy w instalację fotowoltaiczną może okazać się, iż koszty ogrzewania przestaną być znaczącą pozycją w naszym budżecie domowym.

Artykuł powstał w ramach zadania publicznego „OZE. Każdy może!” realizowanego przez Fundację Przedsiębiorczy Polacy. Projekt został dofinansowany ze środków finansowych Miasta Rybnik.

Zobacz także film o doświadczeniach rybniczan użytkowujących pompę ciepła i fotowoltaikę: