Nowe-stare szyldy, czyli park kulturowy w Rybniku

Bez wszechobecnych zalewających nas reklamowych płacht, krzyczących kolorami i wzorami plakatów zaklejających sklepowe witryny, migających tablic, smętnie zwisających billboardów i utrudniających ruch potykaczy. Niemożliwe? Niekoniecznie.

„Śródmiejska przestrzeń, jej historyczna zabudowa, kamienice, zabytki to miejsce, którym rybniczanie chcą się chwalić. Mieszkańcy chcą się tutaj ze sobą spotkać, pójść na spacer, zrobić zakupy. To właśnie centrum miasta jest wizytówką, którą chcemy pokazać turystom, odwiedzającym nas gościom. Dlatego podjęliśmy starania o utworzenie na terenie śródmieścia parku kulturowego, dającego możliwość ochrony wyjątkowego charakteru tej części Rybnika oraz wprowadzenia ładu estetycznego w mieście.” – przekonuje prezydent Rybnika Piotr Kuczera.

Choć w obiegowej opinii tworzenie parku kulturowego utożsamiane jest często z samą tylko walką z nachalnymi reklamami, w tym przedsięwzięciu chodzi o coś znacznie więcej: o szeroko pojętą estetykę przestrzeni. W tę zaś wpisuje się zarówno kształtowanie i urządzanie terenów zielonych, jaki i dbałość o zachowanie ładu przestrzennego, czy kreowanie miejskiego krajobrazu w taki sposób, by funkcjonalność szła w parze z estetyką.

Nie od dziś wiadomo, że podejmowanie działań, mających na celu wzmocnienie ochrony najcenniejszych walorów miasta, bezpośrednio przekłada się na wzrost jego atrakcyjności. Dlatego Rybnik będzie wzorował się na dobrych praktykach, jakie sprawdziły się w przypadku tworzenia parków kulturowych, m.in. we Wrocławiu, Łodzi czy Gdyni, gdzie tą formą ochrony zostały objęte tereny starówek.

Rybnicki park kulturowy powstanie dzięki uchwale Rady Miasta Rybnika, której podjęcie zaplanowane jest na wrzesień przyszłego roku, a która będzie zakładała ochronę krajobrazu kulturowego parku oraz uporządkowanie, zachowanie i właściwe kształtowanie krajobrazu historycznego charakteru najstarszej części miasta. Przepisy te określą między innymi formy i rodzaje dopuszczalnych w tym obszarze elewacji, reklam, zasad prowadzenia działalności czy porządkowania terenu. Łatwiejsze też będzie pozyskanie dofinansowania na remont obiektu zabytkowego zlokalizowanego na tym obszarze.

Nim to się jednak stanie, już w lutym ruszą konsultacje społeczne, obejmujące cykl spotkań z mieszkańcami, w trakcie których przedstawione i przedyskutowane zostaną rozwiązania i pomysły, zapisane w projekcie uchwały o parku kulturowym.

Warto jednak pamiętać, że zmiany w kształtowaniu przestrzeni publicznej, jakie nieść za sobą będzie wprowadzenie zasad parku kulturowego, to proces długofalowy, wymagający przede wszystkim pewnej zmiany w podejściu do otaczającej nas przestrzeni. Biorąc pod uwagę harmonogram prac nad planowanymi zmianami, pierwsze ich efekty powinny być widoczne w 2020 roku.

Jak mógłaby wyglądać przestrzeń Rybnika bez reklam można zobaczyć na tym filmie: