Nauczyciel na grubie? Minister Czarnek mówi o zwolnieniach, w Rybniku sami będą odchodzić

Minister wywołał burzę o zwolnieniach

Jakiś czas temu w Radiu Zet minister edukacji oznajmił, że najbliższe lata stoją pod znakiem niżu demograficznego. Jak wyjaśnia – w systemie oświaty ubędzie kilkaset tysięcy uczniów. W konsekwencji ze zwolnieniami muszą liczyć się też nauczyciele.

Nie, jeszcze nie w przyszłym roku, ale w perspektywie dwóch, trzech lat na 100 proc. tak, zwłaszcza w szkołach średnich. Wiedzą to dyrektorzy liceów, choćby takich jak w Prudniku, którzy nie zatrudniają dodatkowo nauczycieli. Wolą dać nadgodziny nauczycielom, dlatego że to powoduje, że później nie trzeba będzie tych nauczycieli zwalniać. To jest kwestia ok. 100 tys. nauczycieli z 700 tys. w perspektywie 2-3 lat – powiedział na antenie Przemysław Czarnek.

Ta wypowiedź wywołała burzę. Opozycyjni posłowie wskazali, że dyrektorzy szkół mają przede wszystkim problem ze znalezieniem kadry, a doświadczeni pedagodzy odchodzą z zawodu. Głos zabrał też Krzysztof Baszczyński, wiceprezes Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Dla ministra Czarnka sposobem na zapobieżenie skutkom niżu demograficznego w szkołach jest zwolnienie 100 tys. nauczycieli. Jest inny sposób, korzystny dla ucznia i nauczyciela: poprawa warunków nauki i pracy dzięki zmniejszeniu liczby uczniów w klasie. Czy jest "drugie dno" tej informacji? - pyta.

Dla min.Czarnka sposobem na zapobieżenie skutkom niżu demograficznego w szkołach jest zwolnienie 100tys.n-li.
Jest inny sposób,korzystny dla ucznia i n-la poprawa warunków nauki i pracy dzięki zmniejszeniu liczby uczniów w klasie.
Czy jest "drugie dno" tej informacji?

— Krzysztof (@Krzyszt38602717) December 29, 2022

W Rybniku będzie trzeba zwalniać nauczycieli?

Czy magistrat ma prognozy co do liczby nauczycieli w 2023, 2024 i 2025? Ilu jest ich obecnie w rybnickich szkołach? Czy miasto w Rybniku będzie musiało zwalniać nauczycieli? Jeżeli tak, to ilu w perspektywie lat? Jak wygląda i będzie wyglądać sytuacja z liczbą uczniów? Czy faktycznie Rybnik też stoi przed obliczem niżu demograficznego? Takie pytania wysłaliśmy do Agnieszki Skupień, rzecznik rybnickiego magistratu w kontekście wypowiedzi ministra Czarnka.

Ta w odpowiedzi do prognoz odpiera, że należałoby zapytać szefa resortu edukacji.

Jedynie on może wskazać źródła swoich wyliczeń i przemyśleń – zauważa.

Co do Rybnika, Agnieszka Skupień przedstawia dane dotyczące liczby uczniów na przestrzeni lat 2003 – 2021. Jak zaznacza, sytuacja była przez prawie dekadę stabilna. Dopiero rocznik 2021 jest o wiele mniej liczny.

- Te dzieci „pukają” na razie do żłobka – dodaje.

Jeżeli chodzi o zatrudnienie nauczycieli w prowadzonych przez Miasto Rybnik placówkach:

- ma 2803,69 etatów,

- 2823 podpisanych umów,

- ma 2078 nauczycieli pełnozatrudnionych.

Co będzie z zatrudnieniem nauczycieli w następnych latach? Agnieszka Skupień przyznaje, że magistrat nie posiada jeszcze szczegółowych planów/perspektyw. Ten wątek zaraz rozwiniemy, ponieważ ściśle wiąże się z poważnym zagrożeniem na przyszłość.

Jedno jest jednak pewne – magistrat nie przewiduje lawiny zwolnień nauczycieli.

Pewien niepokój wśród nauczycieli szkół ponadpodstawowych może wywoływać fakt, że w roku 2024 nastąpi radykalne zmniejszenie liczby absolwentów klas ósmych (będzie ich ok 30%). Trzeba jednak pamiętać, że już w roku 2022, jak i obecnie w roku 2023 nastąpiło poważne zwiększenie zadań naborowych (tzw. nałożenie rocznika – nieudana reforma sześciolatków). Ponadto w wyniku reformy „gimnazjalnej” z 2017 r. została wydłużona nauka w liceach do lat czterech a w technikach do lat pięciu. Te dwa fakty powodują wręcz przeładowanie szkól ponadpodstawowych i jeden „prawie” pusty nabór nie powinien spowodować lawiny zwolnień – mówi Katarzyna Fojcik naczelnik Wydziału Edukacji i Kultury.

Nauczyciele sami będą odchodzić ze szkół

To nie widma zwolnień najbardziej obawiają się dyrektorzy szkół. Jak mówi nam Izabela Faksa-Lerch, prezes Oddziału ZNP w Rybniku, pusty rocznik wymusi na nauczycielach przejście ze szkół ponadpodstawowych do podstawowych.

Nauczyciele zdają sobie sprawę, że nie ma już jednej szkoły na całe życie – zaznacza.

Dodaje, że Rybnik nie powinien martwić się zwolnieniami nauczycieli, a ich brakiem w mieście.

Oczekujemy na powrót artykułu 88 karty nauczyciela w starej formie (powrót do 30 lat pracy – red.). Nauczyciele wręcz dzwonią do mnie codziennie i wypytują, czy już wrócił ten zapis. Te osoby, które na to czekają, już dawno mają 30 lat stażu pracy, a są przed 60-ką. Jeżeli artykuł 88 powróci, to nadejdzie boom przejść na emeryturę – przewiduje Izabela Faksa-Lerch.

Co roku na emeryturę (w obrębie terenu ZNP Rybnik) przechodzi od 40 do 70 osób.

To norma. Drugie tyle nauczycieli było zatrudnianych. W tej chwili tego już nie widzimy. Młodych nauczycieli można na palcach u rąk policzyć. Młody, początkujący nauczyciel zarabia mniej niż minimalna płaca krajowa. Pan minister zapomniał wydać rozporządzenie do naszych podwyżek. Wszyscy wiedzą, że nauczyciele dostaną większe wynagrodzenie, ale nikt jeszcze takiego nie zobaczył w rzeczywistości – wyjaśnia nasza rozmówczyni.

Prezes Oddziału ZNP Rybnik przewiduje, że problemy rozpoczną się pod koniec semestru.

Wtedy szczególnie mężczyźni się zwalniają. Idą pracować gdzieś indziej, nawet na kopalnię. Tam zarobią najwięcej. Nie ma co się czarować. Oni muszą patrzeć na dobro swoich rodzin i spłacanych kredytów – słyszymy.

Zdaniem naszej rozmówczyni, w naszym regionie około 40 procent nauczycieli jest w wieku przedemerytalnym lub już emerytalnym.

Jak myślicie, co musiałoby się stać, by młodzi ludzie byliby zainteresowani pracą nauczyciela?