Minister Gawęda: specustawa dotyczy Bełchatowa, a KO mąci

Poniedziałek był ciekawy pod względem komentarzy dotyczących specustawy zmieniającej prawo górnicze i geologiczne. Poseł Marek Krząkała i radny Sejmiku Śląskiego – Grzegorz Wolnik oznajmili wczoraj, że wprowadzenie tego projektu w życie będzie powrotem do PRL. Ich zdaniem samorządom i mieszkańcom zostanie odebrany głos >>Marek Krząkała i Grzegorz Wolnik o specustawie PiS: to powrót do PRL<<

Z kolei poseł Czesław Sobierajski przyznał, że podpisał się pod projektem ustawy, ale sądził, że dotyczył on czegoś innego. Wycofał swoje poparcie >>Specustawa górnicza - poseł PiS nie wiedział, pod czym się podpisuje<<

Dzisiaj natomiast zdanie na ten temat zabiera senator Wojciech Piecha oraz wiceminister Adam Gawęda.

Specustawa nie dotyczy Rybnika?

Jak mówi w rozmowie z nami senator Wojciech Piecha, pomysł powstanie projektu ustawy nie wyszedł z ministerstwa środowiska ani ministerstwa energii.

- Podejrzewam, że autorami byli posłowie czy senatorowie z okręgu Bełchatowa. Tam projektowano odkrywkę „Złoczew”, ale procedura przyznania koncesji kopalni Bełchatów trwa już ładnych kilka lat. Nie potrafią tego zakończyć. Jeżeli odkrywka nie zostanie rozpoczęta, kopalnia zakończy działalność w 2035 roku, a elektrownia nie będzie miała paliwa

- tłumaczy Wojciech Piecha.

Nasz rozmówca nie do końca podziela obawy mieszkańców Rybnika, którzy protestują przeciwko budowie kopalni „Paruszowiec”.

- Przeglądałem projekt wraz z uzasadnieniem. Powiem tak: nie wiem, czy uzyskanie koncesji będzie takie proste. Rada ministrów w rozporządzeniu określi specjalne obszary, na których znajdują się złoża węgla kamiennego i brunatnego jako perspektywiczne i będące w zainteresowaniu naszej gospodarki narodowej. To jest zabezpieczenie przed zabudową tych terenów, gdzie znajduje się te złoża

- mówi.

Jak dodaje, obszar specjalnego użytkowania to wstępny etap uzyskiwania koncesji

- Przedsiębiorca, który będzie zainteresowany działalnością górniczą, będzie zwracał się do ministra środowiska, by uzyskać taką zgodę. Tylko on będzie podmiotem uprawnionym do procedowania. Potem następuje normalna procedura uzyskania koncesji. To nie tak, że gminy nie będą miały wpływu na te decyzje podejmowane w Warszawie. Zapewne dla każdego, kto mieszka na terenach górniczych to będzie niekorzystna sytuacja. Na razie poczekajmy, w jakim kierunku na komisji sejmowej pójdzie ten projekt ustawy

- wyjaśnia.

Od senatora Piechy dowiadujemy się, że temat na pewno nie rozstrzygnie się w tej kadencji Sejmu.

„To wyolbrzymianie sprawy”

Słowa senatora Piecha znajdują swoje potwierdzenie w wypowiedzi wiceministra energii – Adama Gawędy.

- Projekt jest wynikiem bardzo poważnych perturbacji na złożu strategicznym Złoczew, które to złoże ma zapewnić dostawy węgla do Elektrowni Bełchatów. Elektrownia Bełchatów produkuje ponad 20 proc. energii wykorzystywanej w Polsce. Za kilka lat skończy eksploatację rodzimego złoża węgla brunatnego w Bełchatowie. I stanie przed bardzo poważnym wyzwaniem – co dalej z elektrownią, której żywotność jest określona jeszcze na co najmniej 20 lat?

- mówi.

Jak dodaje, stąd zrodziła się inicjatywa poselska

- W tym przypadku zarówno mieszkańcy, jak i samorządowcy czterech gmin chcą tej kopalni, ale jeden z mieszkańców jest przeciwny i skutecznie to blokuje. W związku z tym jest niemożliwa procedura uzyskania koncesji. Jeśli ta kopalnia z wszystkimi uzgodnieniami planowa na złożu Złoczew nie ruszy w najbliższych miesiącach – roku, to PGE Energetyka Konwencjonalna nie zdąży z realizacją tej bardzo ważnej inwestycji. Stąd ta inicjatywa

- dowiadujemy się od Adama Gawędy

Co do wypowiedzi przedstawicieli Koalicji Obywatelskiej, wiceminister określa ich podejście jako nieprawdziwe i demagogiczne.

- Pragnę przypomnieć, że nie kto inny, ale Platforma Obywatelska w latach 2008 – 2009 uchwaliła ustawę Prawo Geologiczne i Górnicze, gdzie w art. 10 jednoznacznie określa, że własność górnicza, która obejmuje m.in. węgiel kamienny i węgiel brunatny to własność Skarbu Państwa. Czyli to Skarb Państwa ma pierwszeństwo w tego typu działalności. I już wtedy były kwestie przynależności koncesji bardzo szeroko omawiane, że one muszą mieć pierwszeństwo w strategicznym planowaniu bezpieczeństwa energetycznego i surowcowego

- zauważa.

- Wracając do kwestii planowanej, bo nawet nieprojektowanej kopalni w Rybniku, to pragnę podkreślić, że – po pierwsze – żeby taki obszar specjalnego przeznaczenia wyznaczyć, musi to złoże być zakwalifikowane do złoża strategicznego. Nie każde złoże będzie się mieściło w katalogu złóż strategicznych. To rada ministrów, a nie jeden minister, określi w drodze rozporządzenia katalog złóż strategicznych. I musi on uwzględniać racjonalną gospodarkę złożem. Natomiast wniosek o wydanie decyzji o utworzenie obszaru specjalnego przeznaczenia musi zawierać wszystkie te dane, które pozwolą ministrowi środowiska na wyznaczenie takiego obszaru.

- wyjaśnia Adam Gawęda.

Wiceminister podkreśla, że rząd nie zamierza „iść na skróty i wyłączyć samorządy”. Mają one wyrażać opinie na temat wyznaczenia strategicznego obszaru, czy obszaru specjalnego przeznaczenia.

- Poza tym już na samym etapie wyznaczenia tego obszaru minister właściwy do zarządzania zasobami surowców energetycznych, czyli w tym wypadku moja osoba, również będzie zajmował stanowisko. Wobec tego również mój głos będzie bardzo istotny. Ale to jest dopiero pierwszy etap, który zamyka pozyskanie koncesji. Później, jeśli zostanie wyznaczony taki obszar, pojawia się droga do uzyskania koncesji, w którym to procesie również organy i Ministerstwo Energii będą zajmowały swoje stanowiska. Dlatego jest to przedwczesne i zupełnie niepotrzebne wyolbrzymianie problemu. Mówiąc krótko, Platforma Obywatelska i Koalicja Obywatelska nie mając teraz żadnego tematu w kampanii wyborczej dotknęła tematu, który de facto nie jest dedykowany rybnickiej kopalni. To wyolbrzymianie sprawy, zgłaszanie nieprawdziwych informacji i sianie zamętu

- stwierdza nasz rozmówca.

Póki co na biurku Adama Gawędy nie ma żadnego wniosku dotyczącego nowej kopalni w Rybniku.

- Nie znam ani charakteru tej kopalni, ani koncepcji zagospodarowania złoża, ani projekcji planu ruchu, czyli nie mogę się wypowiadać na ten temat w żaden sposób. Na ten moment nie mogę podjąć żadnej decyzji i taką informację przekazałem w mediach

- dodaje.

Czy w takim razie specustawa będzie dotyczyła tylko Bełchatowa i nie będzie rozciągnięta na inne przypadki?

- Będzie rozciągnięta na te przypadki, w których złoża bardzo dobre, perspektywiczne, duże, strategiczne będą gwarancją dostaw do energetyki tej, która pracuje w podstawie. Mówiąc krótko, to nie będzie element wykorzystywany do mniejszych obszarów, mniejszych pól planowanej eksploatacji. Dlatego, zanim obszar specjalnego przeznaczenia zostanie wyznaczony, to będzie on poprzedzany bardzo szeroką konsultacją. Złoże Złoczew będzie eksploatowane przez kilkadziesiąt lat i będzie jedynym dostawcą węgla brunatnego dla całej Elektrowni Bełchatów, która, przypomnę, produkuje dziś 21 proc. energii w kraju. Natomiast nie może być takiego obszaru dla jakiejś małej kopalni, która dostarczać może ewentualnie swój surowiec na poziomie 0,5 – 1 proc. w skali kraju, bo można to zastąpić innym złożem

- wyjaśnia na koniec.

Przekonują Was argumenty wiceministra Adama Gawędy?