Ile kopciuchów zostało do wymiany? Karny Kopciuch pyta o nielegalne kotły w regionie

Od 1 września 2017 r. na terenie województwa śląskiego obowiązuje Uchwała NR V/36/1/2017 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 7 kwietnia 2017 r. dotycząca wprowadzenia na obszarze województwa śląskiego ograniczenia w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.

Zgodnie z zapisami uchwały antysmogowej” instalacje niespełniające wymagań, których eksploatacja rozpoczęła się przed 1 września 2017 roku powinny zostać wymienione zgodnie ze wskazanymi w  uchwale antysmogowej terminami:

• od 1 stycznia 2024 roku zakazane jest używanie kotłów węglowych wyprodukowanych w latach 2007 - 2012

• od 1 stycznia 2026 roku zakazane jest używanie kotłów wyprodukowanych między rokiem 2013 a 31 sierpnia 2017 roku.

Już za 18 miesięcy zgodnie z prawem żadne kopciuchy nie będą mogły być użytkowane. Zapytaliśmy zatem samorządy Rybnika, Czerwionki-Leszczyn, Gaszowic, Jejkowic, Lysek, Świerklan, Wodzisławia Śląskiego, Godowa, Gorzyc, Lubomi, Marklowic, Mszany, Pszowa, Radlina, Rydułtów, Żor i Jastrzębia-Zdroju ile tych urządzeń jeszcze pozostało do wymiany na mocy uchwały antysmogowej i jaka na tym polu jest ich aktywność w zakresie likwidacji:

1. Ile pozaklasowych kotłów na paliwa stałe, które aktualnie nie spełniają wymogów uchwały antysmogowej eksploatowanych jest aktualnie w budynkach jednorodzinnych zlokalizowanych na terenie Miasta/Gminy?

2. Proszę o wskazanie ilości kotłów eksploatowanych w budynkach jednorodzinnych zlokalizowanych na terenie Miasta/Gminy, które z dniem 1 stycznia 2026 roku nie będą spełniały wymagań Uchwały Antysmogowej.

3. Ile pozaklasowych kotłów na paliwa stałe, które aktualnie nie spełniają wymogów uchwały antysmogowej eksploatowanych jest aktualnie w zasobach lokalowych/mieszkaniowych/komunalnych Miasta/Gminy?

4. Proszę o wskazanie ilości kotłów eksploatowanych w budynkach stanowiących własność Miasta/Gminy, które z dniem 1 stycznia 2026 roku nie będą spełniały wymagań Uchwały Antysmogowej, a do których wymiany zobowiązane jest Miasto/Gmina (chodzi o kotły kopciuchy).

Ile domów jednorodzinnych korzysta z nielegalnych kopciuchów?

W odpowiedzi na te pytanie urzędnicy rozkładają ręce: tłumaczą, że nie posiadają dokładnych informacji na temat liczby źródeł ciepła niezgodnych z przepisami antysmogowymi, ponieważ dysponują jedynie danymi z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Ta jednak nie zawiera informacji o wieku kotłów i na tym etapie nie pomaga w ustaleniu, które kotły pozaklasowe są eksploatowane zgodnie, a które niezgodnie z przepisami.

Prowadzenie stosownej ewidencji na użytek śląskich regulacji nie jest jednak problemem w Czerwionce-Leszczynach oraz Pszowie, bowiem z tych urzędów otrzymaliśmy precyzyjne odpowiedzi. Trudno jednak ich za to pochwalić, bo wydaje się, że niewiele z tą wiedzą robią - na terenie Czerwionki-Leszczyn truje 1277 nielegalnych kopciuchów, w Pszowie - 434.

Do 31 grudnia 2025 roku wymianie muszą ulec pozaklasowe kotły wyprodukowane między rokiem 2013 a 31 sierpnia 2017 roku. W Czerwionce-Leszczynach dotyczy to 2 790 domostw, natomiast w Pszowie 549.

Kopciuchy w zasobach Miast i Gmin

Jak się okazuje, wszystkie kotły w zasobach gmin Jejkowice, Godów, Marklowice oraz miast Rybnik, Rydułtowy i Jastrzębie-Zdrój zostały już wymienione i są zgodne z zasadami uchwały antysmogowej, która będzie obowiązywać od stycznia 2026 roku.

W części regionu pozostały tylko kotły, które muszą zostać zlikwidowane w ciągu najbliższych 17 miesięcy. Są to Lyski (5), Pszów (3) i Wodzisław Śląski (1).

Mamy również do czynienia z miastami i gminami, w zasobach których nie tylko są kopciuchy, które muszą zostać zlikwidowane w przeciągu 1,5 roku, ale też takie, które obecnie nie spełniają wymagań uchwały. Są to:

Czerwionka-Leszczyny - ok. 600 kotłów niespełniających obecnych wymagań, ale na wymianę których stara się pozyskać środki unijne oraz 6 kotłów, które muszą zostać wymienione przed 31.12.2025 r.

Gaszowice - 1 kocioł niespełniający obecnych wymagań oraz 1, który musi zostać wymieniony przed 31.12.2025 r.

Świerklany - 11 kotłów niespełniających obecnych wymagań oraz 4, które muszą zostać wymienione przed 31.12.2025 r.

Żory - 4 kotły niespełniające obecnych wymagań (jeden z nich jest obecnie w trakcie wymiany, planowana jest również w tym roku wymiana dwóch kolejnych. W przypadku ostatniego trwa postępowanie sądowe)

Lubomia - 22 kotły niespełniające obecnych wymagań

Co dalej?

- Problem braku wiedzy związany z tym, że Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków nie zawiera informacji o dacie produkcji kotła rozwiąże czas. Już za 18 miesięcy wszystkie kopciuchy będę nielegalne, a kontrolujący nie będę zwracali uwagi na wiek kotła, tylko na klasę. Od 1 stycznia 2026 roku użytkowanie każdego pozaklasowego kotła (poniżej klasy 3) będzie zagrożone karą” - mówi Emil Nagalewski z Polskiego Alarmu Smogowego.

Karny Kopciuch zwraca uwagę na skalę problemu pieców węglowych

Już trzeci rok z rzędu monitorujemy aktywność samorządów subregionu zachodniego województwa śląskiego w egzekwowaniu uchwały antysmogowej. Tym razem jednak zamiast sprawdzać aktywność samorządów pod kątem liczby kontroli i zastosowanych sankcji za używanie niewłaściwego pieca czy paliwa, postanowiliśmy zebrać dane pokazujące skalę problemu pieców węglowych.

Organizatorem akcji Karny Kopciuch jest grupa medialna tuPolska. Akcję wspierają partnerzy – firmy, samorządy i organizacje społeczne:

• Polski Alarm Smogowy oraz Clear Air Fund

• Kancelaria Adwokacka Jarosława Recka

• Fundacja 360!

• Słońce+

• Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach

• Martis Consulting

• Agencja Star Manager

• Izba Gospodarcza w Wodzisławiu Śląskim

• Projekt Wyjście Smoga

• Rybnicki Alarm Smogowy

• Sieradzki Alarm Smogowy

• Porajski Alarm Smogowy

• Pszczyński Alarm Smogowy

• Lubuski Alarm Smogowy

Chcesz dołączyć do akcji? Napisz na adres [email protected]. Możesz też wesprzeć akcję Karny Kopciuch poprzez portal Zrzutka.pl: https://zrzutka.pl/hmzhpa