Blisko 5 miesięcy musiał czekać na odpowiedź poseł Maciej Kopiec. Zadał on pytanie premierowi, czy rząd zamierza język śląski ustanowić językiem regionalnym. Po długim czasie odpowiedział mu minister kultury – prof. Piotr Gliński. Ta jednak nie pozostawia złudzeń co do tego, jak postrzegana jest ślonsko godka.
Poseł Lewicy – Maciej Kopiec napisał interpelację do premiera Mateusza Morawieckiego „w sprawie kultury Śląska i języka śląskiego”. Powodem tego była decyzja Sejmu z 14 czerwca 2019 roku o kolejnym odrzuceniu projekt ustawy ustanawiającej język śląski językiem regionalnym. Poseł wskazuje, że o wyniku tego głosowania zadecydowały między innymi głosy posłów Prawa i Sprawiedliwości.
Maciej Kopiec przypomniał polski spis powszechny z 2011 roku i pytania:
„Jaki jest Twój naród? (Jaka jest Pana/Pani narodowość?). Czy czujesz przynależność do innego narodu lub grupy etnicznej? (Czy odczuwa Pan/ Pani przynależność także do innego narodu lub wspólnoty etnicznej?)”.
- Identyfikację narodowo-etniczną śląską w pierwszym pytaniu wskazało 435 800 osób, w tym jako jedyną 375 600 osób. W drugim pytaniu identyfikację śląską wskazało 411 000 osób. Razem, niezależnie od liczby i kolejności deklaracji, identyfikację narodowo-etniczną jako śląską wskazało 846 700 osób. Dane te pokazują, że Ślązacy są największą grupą mniejszościową w Polsce – zaznaczył Maciej Kopiec.
Dodał, że w tym samym spisie ustalono, iż w kontaktach domowych 529 400 osób posługuje się językiem śląskim.
- Zgodnie z danymi zawartymi w tym spisie samym językiem śląskim w kontaktach domowych posługuje się aż 126 500 osób zamieszkujących tereny Polski. Dla porównania językiem kaszubskim posługuje się pięć razy mniej osób, a język ten jest od 2005 roku ustanowiony językiem regionalnym – czytamy w interpelacji.
W związku z powyższymi danymi i informacjami poseł Lewicy skierował do premiera kilka pytań:
1. Jaki stosunek do kultury Śląska i języka śląskiego ma Rada Ministrów z prezesem Rady Ministrów na czele?
2. Czy Rada Ministrów z prezesem Rady Ministrów na czele będzie działała na rzecz ustanowienia języka śląskiego językiem regionalnym?
3. W jaki sposób prezes Rady Ministrów – wybrany do Sejmu RP głosami mieszkańców Śląska – działa na rzecz kultywowania tradycji, kultury i języka największej grupy mniejszościowej w Polsce, którą są Ślązacy?
4. Dlaczego język kaszubski, którym w kontaktach domowych posługuje się pięć razy mniej mieszkańców Polski niż śląskim, jest ustanowiony językiem regionalnym, a język śląski nie jest?
Poseł z naszego okręgu wyborczego na odpowiedź czekał 140 dni. W końcu przyszło pismo od ministra kultury – prof. Piotra Glińskiego.
Wskazuje on na wstępie, że dialekt śląski jest jednym z czterech, obok małopolskiego, wielkopolskiego i mazowieckiego, głównych dialektów języka polskiego.
- Podobnie jak inne dialekty, dialekt śląski dzieli się na liczne „gwary” charakterystyczne dla mowy ludności zamieszkującej mniejsze obszary. Zdaniem zdecydowanej większości językoznawców, w tym uznanych autorytetów w dziedzinie etnolingwistyki, biorąc pod uwagę cechy językowe śląszczyzny oraz porównując ją z polszczyzną ogólną i innymi polskimi dialektami, nie ma podstaw naukowych, by uznać mowę śląską za odrębny język, a tym samym – by nadać jej statut języka regionalnego w rozumieniu Ustawy z dnia 6 stycznia 2005 roku o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym – zaznacza w odpowiedzi minister.
Przypomina, że zarówno ustawa, jak i europejska karta języków regionalnych lub mniejszościowych zaznaczają, że pojęcie „język regionalny” nie obejmuje dialektów oficjalnego języka państwa.
- Analogiczne stanowisko w sprawie nadania dialektowi śląskiemu statusu odrębnego języka zajmuje Rada Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk. Należy przy tym podkreślić, że o ile językoznawcy są w zdecydowanej większości zgodni do zakwalifikowania mowy śląskiej jako dialektu języka polskiego, mającego bez wątpienia bliski związek z polskim językiem literackim – wyjaśnia Piotr Gliński.
Jak następnie dodaje, zgodności takiej nie było w odniesieniu do języka kaszubskiego, którego status przez dziesięciolecia był przedmiotem rozważań i sporów językoznawczych.
- O uznaniu go za odrębny język zdecydowały znaczące podobieństwa do gwar pomorskich oraz wymarłych języków pomorskich. Nie bez znaczenia był również fakt skodyfikowania języka kaszubskiego (co, z uwagi na dużą niejednolitość terytorialną i różnorodność odmian gwarowych, wydaje się trudne w wypadku dialektu śląskiego). Z powyższych względów porównywanie sytuacji dialektu śląskiego i języka kaszubskiego jest nieuprawnione. Wobec czego podejmowanie obecnie prac legislacyjnych na rzecz uznania dialektu śląskiego za język regionalny należy uznać za przedwczesne i nieuzasadnione – podkreśla minister kultury.
Minister podkreślił coś jeszcze. Jak pisze w odpowiedzi, dialekt śląski, tak jak inne dialekty i gwary polskie, podlega ochronie, której ramy prawne wyznacza Ustawa z dnia 7 października 1999 roku o języku polskim. Zgodnie z tym, ochrona języka polskiego polega w szczególności „na upowszechnianiu szacunku dla regionalizmów i gwar, a także przeciwdziałaniu ich zanikowi”.
- Uwzględniając znaczenie gwar i dialektów jako istotnej części dziedzictwa kulturowego, resort kultury wspiera zadania służące ich popularyzacji np. poprzez program dotacyjny Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Kultura ludowa i tradycyjna” czy programy Narodowego Centrum Kultury „EtnoPolska” i „Ojczysty – dodaj do ulubionych”. Niestety, problemem w odpowiednim wykorzystaniu tychże narzędzi dotacyjnych jest znikome zainteresowanie i zaangażowanie środowisk lokalnych (również z terenu województwa śląskiego) w ubieganiu się o środki finansowe na zadania z tego zakresu – wyjaśnia prof. Gliński.
Dodaje, że działalność edukacyjną, w tym skierowaną do dzieci, w zakresie dialektu śląskiego prowadzi współfinansowane przez Ministra Muzeum Śląskie w Katowicach. Instytucją kultury jest także Instytut Śląski z siedzibą w Opolu zasłużony dla badań językoznawczych, który opracowywał „Słownik gwar śląskich” oraz „Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska”.
Do odpowiedzi ministra kultury odniósł się już poseł Kopiec.
- Po raz kolejny odmawia się tysiącom Ślązaków uznania kultury, języka i narodowości. Wykreślacie nas z podręczników historii, milczycie na temat naszych zasług, pomniejszacie rolę języka śląskiego w kształtowaniu naszej tożsamości. Fakt, że macie czelność odpowiadać tym ludziom, że nie dbają i nie chcą popularyzować swojej mowy, jest po prostu bezdusznym aktem ignorancji i nieuzasadnionego strachu. - pisze wzburzony poseł Lewicy.
Maciej Kopiec zaprosił premiera i ministra na Śląsk.
- Pozwólcie, że oprowadzimy Was, razem z rodowitymi Ślązakami i Ślązaczkami po naszym Heimacie i opowiemy co nieco o naszej tożsamości. Według Was, ślonsko godka jest zbyt spokrewniona z polszczyzną, żeby przestać uznawać ją za dialekt. Myślę więc, że taka wyprawa bez polskiego przewodnika nie będzie dla Was żadnym problemem. Zajrzymy do Muzeum Śląskiego, o którym wspominacie w odpowiedzi na interpelacje. Tego, z którym wspólnie nad pielęgnacją „gwary” tak pilnie czuwacie. Tego samego, którego kilka miesięcy temu pozbawiliście oddanej Dyrektorki, bo nie bała się wystąpić przeciwko waszej nieszczerości i zakłamaniu – dodaje w mediach społecznościowych.
Na końcu Maciej Kopiec wyraża zdanie, że Ślązacy w końcu zaczną walczyć o swoje.
Zamieszczone komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników portalu. Redakcja portalu Rybnik.com.pl nie ponosi odpowiedzialności za ich treść.
Nie żyje biznesmen z powiatu rybnickiego. Zginął w tragicznym wypadku samochodowym w Ustroniu
75237Damski bokser w rybnickim urzędzie miasta? Miał bić i poniżać pracownicę
39057Tragedia na hałdzie w Radlinie. Przewróciła się ciężarówka, nie żyje kierowca (zdjęcia)
29575Rajska: nie żyje kobieta. „Miała nadziać się na nóż”
25101Wybory w Rybniku: czterech kandydatów na prezydenta. Kto nim zostanie? Na kogo oddasz głos przy urnie? (sonda)
22094Damski bokser w rybnickim urzędzie miasta? Miał bić i poniżać pracownicę
+316 / -28Bezpośrednie połączenia kolejowe z Polski do Chorwacji? Konsulat zwrócił się z prośbą do Rybnika
+255 / -5Były urzędnik wydziału architektury: wygrałem w sądzie z UM. Złożył skargę na prezydenta
+181 / -43Pilne! Piotr Kuczera zwolnił swojego współpracownika, który miał dopuścić się mobbingu!
+152 / -23Jest plan i może wejść w życie całkiem szybko. Połączenia kolejowe Rybnik – Gliwice ruszą już od czerwca?
+124 / -4Wybory: Koalicja Obywatelska zaprezentowała drużynę w Rybniku. Piotr Kuczera: wspólnota buduje (zdjęcia)
37Damski bokser w rybnickim urzędzie miasta? Miał bić i poniżać pracownicę
34Nowy stadion w Rybniku? Zapytaliśmy miasto o konkrety
31Wybory w Rybniku: czterech kandydatów na prezydenta. Kto nim zostanie? Na kogo oddasz głos przy urnie? (sonda)
29Jest plan i może wejść w życie całkiem szybko. Połączenia kolejowe Rybnik – Gliwice ruszą już od czerwca?
24Byłeś świadkiem wypadku? W Twojej okolicy dzieje sie coś ciekawego? Chcesz opublikować recenzję z imprezy kulturalnej? Wciel się w rolę reportera Rybnik.com.pl i napisz nam o tym!
Wyślij alert
~Przemysław Guzek 2020-06-25
16:02:16
dupi fleki
~adamczykhenryk1 2020-06-25
16:27:57
Prezydent z żoną Agata Kornhauser-Duda
~O-T-U-A 2020-06-25
17:15:20
Wpis został usunięty z powodu złamania regulaminu zamieszczania opinii.
~obserwathor 2020-06-25
17:34:34
władza (bez względu na opcję, co już przerabialiśmy ) nigdy nie uzna śląskiego jako języka, bo automatycznie musiała by uznać istnienie narodowości śląskiej, a na to nikt nie pójdzie, bo Ślązacy to nie pokorni Kaszubi głoszący "Kaszuby zawsze polskie"
~O-T-U-A 2020-06-25
18:26:13
Wpis został usunięty z powodu złamania regulaminu zamieszczania opinii.
~Jan R. 2020-06-25
19:12:57
Głosując na Andrzeja Dudę wybierasz Jarosława Kaczyńskiego, który Ślązaków nazywa "zakamuflowaną opcją niemiecką", więc Ślązacy dobrze zastanówcie się zanim oddacie głos na Andrzejka Di.
~Jan R. 2020-06-25
19:35:05
Dalej. Poprawiam każdego kto mówi "gwara śląska". Termin "gwara śląska" ukuli komuniści po wojnie by zdyskredytować i upodlić język śląski. Teraz powiela ten komunistyczny pogląd Jarosław Kaczyński. Język śląski to język, którym sprawnie i komunikatywnie posługuje się parę milionów Ślązaków i Goroli, których nauczyły tego języka żony - Ślązaczki.
~Jan R. 2020-06-25
19:39:26
I dalej, deep in my ass mam to co na ten temat mówi minister o ceglanym nazwisku. Obserwujmy uważnie Katalonię i Katalończyków. Hough
~cyd 2020-06-25
20:39:23
Śląscy "lewacy" są członkami RAŚ? I w dodatku przeciwnikami kościoła. Nie łapię - wyższa matematyka:)
~Paweł Helis 2020-06-25
21:28:10
O języku Śląskim powinni wypowiadać się Ślązacy a nie Polacy dla których język ten jest chinszczyzną.
~Stanisław Nowak 2020-06-26
00:18:27
Język śląski jako pramatka języka polskiego , chociażby z tego względu powinien być prawnie uznany ! Dowód : Rej, Kochanowski, Pasek używali wielu słów zachowanych w języku śląskim , w tym starosłowiańskich . Dla przykładu słowo "rybnik ", który do dziś jest również w języku czeskim i słowackim. Ubolewać należy nad upadkiem nie tylko języka śląskiego , ale i polskiego. Paplanie naszych władz po angielsku na arenie międzynarodowej to zaprzaństwo ! Za PRL mówienie po rosyjsku chociażby w ONZ uchodziło za zdradę !
~Stanisław Nowak 2020-06-26
00:32:02
Jako młody szperacz internetowy na stronie www.nwsd.pl znalazłem NWSD i SiP Wybór dokumentów stowarzyszeń , a tam rozdział III Naród Śląski i Język Śląski - oryginalne , rzeczowe i kontrowersyjne poglądy warte przeczytania.
~hub381 2020-06-26
09:21:24
Ślązaku-Hanysie w niedzielę 28-6-2020 r. bez żadnego"ALE"możesz oddać swój głos ! Co robi PiS wszyscy to widzą na co dzień a więc podnieście w niedzielę Wasze"szlachetne tyłki" i do urn wyborczych.
BEZ HEJTU Hanys(nieworkowany) pozdrawia wszystkich "Szczęść Boże"
~rzyt 2020-06-26
10:53:00
Wszystkie opcje od 1945 roku Śląsk mają gdzieś. Polacy cierpią na atawistyczny kompleks Śląska i nigdy nie pozwolą na krztę samodzielności. Ktoś powiedział, że bez Śląska Polsce byłoby lżej... jestem za tym. Tym razem poseł Kopiec ma u mnie wielki PLUS.