Rybnik marzy o kulturalnej potędze. Trwają konsultacje

Co z tą kulturą?

Jak się ma kultura w Rybniku? Czytając projekt rybnickiej strategii rozwoju kultury na lata 2020-2030 plus – dobrze, choć zawsze może być lepiej. Miastu doskwiera brak instytucji artystycznej i kulturalnego fermentu, który potrafi generować sztuka. Działalność związana ze sztuką jest prowadzona albo indywidualnie, albo nakierowana jest na ruch amatorski.

Niekorzystnie na kulturę wpływa też duże rozproszenie i zróżnicowanie Rybnika.- Nie jesteśmy w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb kulturalnych naszych mieszkańców siłą samych tylko instytucji kultury. Dlatego też istotnym obszarem polityki kulturalnej miasta jest działalność tych osób i organizacji, dla których kultura nie jest podstawowym obszarem 8 działalności – jak np. parafie, rady dzielnic czy Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji – czytamy w analizie.

Autorzy projektu strategii zwracają też uwagę, że miasto nie zawsze jest zadowolone z jakości części organizowanych w naszym mieście wydarzeń kulturalnych. Z drugiej strony istniejący system finansowania działalności organizacji pozarządowych nie stanowi zaś dzisiaj narzędzia zdolnego do stymulowania pozytywnego rozwoju kultury w mieście i tworzenia się nowych, opiniotwórczych środowisk twórczych.

Silną stroną kultury w Rybniku jest m.in. duża liczba wydarzeń i osób doświadczonych w ich organizacji. W mieście działa też wdrożony system informacji o działaniach kulturalnych (w tym m.in. istnienie gablot, w których wiszą plakaty informujące o bieżących wydarzeniach kulturalnych, ekrany LED znajdujące się w instytucjach kultury oraz budynkach urzędu miasta).

Miasto posiada również wykwalifikowaną kadrę zarządzającą – menadżerów kultury pracujących w instytucjach kultury i prowadzących najważniejsze organizacje pozarządowe. Panuje też wysoki poziom współpracy twórców i animatorów rybnickiej kultury, którzy są zdolni do zawierania kompromisów.

Mimo to zbiorcze wyniki analizy dowodzą, że Rybnik powinien przyjąć strategię agresywną, skupiająca się przede wszystkim na wykorzystaniu szans. - Wybór takiej strategii jest uzasadniony siłą mocnych stron i możliwościom, jakie otwierają przed nami istniejące szanse. Jednocześnie jednak wyniki analizy pokazują, że istniejące zagrożenia mogą okazać się na tyle silne, że przy braku konsekwentnej pracy nad realizacją Strategii, Rybnik może być zmuszony do zmiany perspektywy. Zamiast pracy nad wykorzystaniem szans, będziemy musieli się skoncentrować na unikaniu zagrożeń – czytamy w strategii.

Sen o kulturalnej potędze

Cel strategiczny jest jasny. Władze miasta chcą, by Rybnik stał się ogólnopolskim centrum inspiracji i wymiany doświadczeń w dziedzinie upowszechniania kultury, włączania mieszkańców w jej współtworzenie oraz prowadzenia działań edukacyjnych. Tym samym Rybnik wzmocni się na kulturalnej mapie Polski.

Jak to zrobić, miasto proponuje kluczowe działania, które mają urzeczywistnić ten sen.

W strategii czytamy:

1. Do końca 2025 r. wypracujemy koncepcję, zrealizujemy i wypromujemy flagowe wydarzenie kulturalne.

Rybnik poszukuje nowego wydarzenia, które z jednej strony stanie się nową atrakcją dla mieszkańców miasta i regionu, a z drugiej przyciągnie uwagę całego kraju. Koncerty na stadionie, Water & Music Festival, produkcja spektaklu na bazie książki „Drach” – te działania pokazują, że miastu nie brakuje ambicji. Wyzwaniem jest znalezienie wydarzenia, które w sposób konsekwentny i cykliczny wspomoże budowanie kulturalnej marki miasta.

2. Do końca 2021 r. stworzymy Rybnicką Szkołę Animacji i Edukacji Kulturalnej.

Jakość działań mających na celu upowszechnianie i animacji kulturalnej w Rybniku stanowi świetną podstawę do budowania wizerunku miasta, czyni z naszego miasta idealne miejsce do nauki i praktykowania animacji oraz edukacji kulturalnej. Organizacja szkoły – letniej bądź zimowej – jako okazji do szybkiego zdobycia unikalnej wiedzy na temat praktycznych aspektów pracy jako animator bądź edukator kulturalny, może w tym wymiernie pomóc.

3. Do końca 2023 r. opracujemy i wdrożymy Program Edukacji Kulturalnej w Rybniku.

Mimo wzmożonej rozmowy o pilnej potrzebie pracy edukacyjnej w kulturze, do tej pory tylko jedno polskie miasto – Warszawa – przygotowało i realizuje program edukacji kulturalnej. Inne – jak Koszalin, Słupsk, Poznań pracują nad takimi działaniami. Rybnik powinien dołączyć do tych miast i w najbliższym czasie przygotować swój Program edukacji kulturalnej, którego celem będzie nie tylko zwiększenie poziomu kompetencji kulturowych mieszkańców oraz pogłębienie poziomu uczestnictwa w kulturze, ale również inicjowanie współpracy międzysektorowej oraz kształcenie kadr kultury.

4. Do końca 2020 r. uruchomimy rybnicki program stypendialny dla artystów, animatorów i edukatorów kultury.

Działanie to ma odpowiedzieć na deficyt sztuki i brak instytucji artystycznej w mieście. Analiza stanu miejskiej polityki kulturalnej wykazała bowiem, że w mieście brakuje mechanizmu wsparcia twórców niezależnych. Dlatego też konieczne jest wprowadzenie do struktury miejskiej polityki kulturalnej programu, który będzie oferował stypendia artystyczne i edukacyjne dla twórców, animatorów oraz edukatorów kultury zarówno z Rybnika, jak i spoza miasta (połączenie programu stypendialnego z program rezydencji).

5. Do końca 2023 r. zorganizujemy cykliczny konkurs na kulturalną dzielnicę miasta.

To działanie powstaje po to, aby z jednej strony docenić aktywność, a z drugiej pomóc w zbudowaniu odpowiedniej jakości wydarzeń kulturalnych organizowanych w dzielnicach.

Co roku dwie z 27 miejskich dzielnic powinny dostawać tytuł kulturalnej dzielnicy miasta – jedna na pierwszą połowę roku, druga na drugą połowę roku. Chętne dzielnice powinny się ubiegać o ten tytuł (poprzez radę dzielnicy lub swoich radnych) przygotowując koncepcję działań i opis pożądanych efektów.

Całą treść strategii znajdziecie TUTAJ.

Była ona opracowywana we współpracy ze środowiskiem twórców i animatorów kultury. Teraz czas na otwarcie się na opinię i uwagi wszystkich mieszkańców. Aż do 15 marca będzie można składać swoje sugestie za pomocą specjalnej ankiety on-line lub bardziej tradycyjnie – poprzez wypełnienie papierowego formularza dostępnego w każdej rybnickiej instytucji kultury.

Wszystkich chętnych zapraszamy do udziału w V Rybnickim Forum Kultury, które odbędzie się 19 marca o godzinie 16.00 w budynku Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. K. Prusa. Gośćmi będą Anna Michalak Pawłowska oraz Marek Sztark - jedni z najlepszych w Polsce edukatorów i animatorów kultury.

Do dyspozycji jest także dostępny współtwórca dokumentu – Artur Celiński, ekspert w dziedzinie polityki kulturalnej, który od dziesięciu lat prowadzi program DNA Miasta, tel. 668 172 566, e-mail: [email protected]

>> Diagnoza stanu miejskiej polityki kulturalnej 2018

>> Analiza SWOT

>> Ankieta