zamknij

Kultura, rozrywka i edukacja

Muzeum: dwie ciekawe wystawy

2013-03-30, Autor: 
Muzeum w Rybniku zaprasza do zwiedzenia wystaw „Za Marksem bez Boga. Laicyzacja życia społecznego w Polsce Ludowej w latach 1945-1989” oraz „Uciekinierzy z PRL-u”.

Reklama

Wystawy zostały przygotowane przez Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach i będzie je można oglądać w rybnickim muzeum od 2 kwietnia do 6 maja 2013 roku.

Wystawa „Za Marksem bez Boga. Laicyzacja życia społecznego w Polsce Ludowej w latach 1945-1989” składa się 35 dwustronnych paneli, podzielonych na tematyczno-chronologiczne moduły. Kolejne bloki panelowe ukazują tło polityczne i etapy laicyzacji (sekularyzację przestrzeni publicznej, życia społecznego, prywatnej sfery życia obywatela, obrzędowość socjalistyczną oraz nowe święta i obyczaje). Ekspozycji  towarzyszą fragmenty archiwalnych kronik filmowych, pochodzące ze zbiorów Telewizji Polskiej Oddział w Katowicach, przedstawiające m.in. uroczystość nadania imienia, uroczystą oprawę świeckich ślubów i jubileuszy pożycia małżeńskiego, święto Trybuny Robotniczej, Choinkę Noworoczną, Dzień Dziecka na Stadionie Śląskim.


 Scenariusz wystawy opracowały: dr Łucja Marek oraz Monika Bortlik- Dźwierzyńska. Projekt graficzny wykonał Bogusław Nikonowicz. Na wystawie zaprezentowano materiały (fotografie, plakaty, druki ulotne, dokumenty, fragmenty kronik szkolnych, materiały prasowe) ze zbiorów osób prywatnych i instytucji, m.in.: archiwów Centrali i oddziałów IPN, Archiwum Państwowego w Katowicach, Biblioteki Śląskiej w Katowicach, urzędów stanu cywilnego, kilkunastu placówek muzealnych oraz placówek kulturalnych z terenu województwa katowickiego.


Laicyzacja to szeroko rozumiany proces zeświecczania rożnych dziedzin życia, powodujący zmiany w sferze publicznej, świadomości społecznej, w systemie wartości, tak zbiorowym, jak i jednostkowym. W społeczeństwach kapitalistycznych laicyzacja dokonywała się niejako samoistnie, na skutek zaniku głębszych zainteresowań światopoglądowych. W państwach „demokracji ludowej” była ona sterowana przez partie utożsamiające się z materialistycznym światopoglądem, które zmierzały do usunięcia z socjalistycznego państwa religii („opium ludu”) oraz konsolidacji społeczeństwa wokół idei marksistowsko-leninowskich. Laicyzacja, która dokonywała się w PRL, miała zatem charakter laicyzacji socjalistycznej, dotyczyła sekularyzacji przestrzeni publicznej, a także prywatnej sfery życia obywatela. Szeroko rozbudowane świeckie święta, obrzędy i obyczaje służyły afirmacji nowego ustroju, były niejako liturgią religiopodobnej ideologii, dlatego zamiennie nazywano je laickimi bądź socjalistycznymi.

 

Wystawa „Uciekinierzy z PRL-u” została przygotowana przez pracowników Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach Monikę Bortlik-Dźwierzyńską i Marcina Niedurnego. Poświęcona jest problematyce ucieczek obywateli polskich z kraju w latach 1945–1989. Celem wystawy jest przede wszystkim zaprezentowanie ich różnorodnych form, ale też ukazanie metod stosowanych przez władze w celu przeciwdziałania ucieczkom.


Początkowe panele koncentrują się wokół funkcjonowania Wojsk Ochrony Pogranicza, formacji odpowiedzialnej za bezpieczeństwo granic Polski Ludowej. Na uwagę zasługują zwłaszcza fotografie przedstawiające tzw. przygraniczny pas kontrolny w postaci kilkunastometrowej szerokości odcinka zaoranej ziemi. W tej części zobaczyć można również instrukcje i wytyczne Ministerstwa Spraw Wewnętrznych dotyczące ucieczek i odmów powrotu do kraju obywateli PRL. Na kolejnych planszach zaprezentowano wiele unikalnych fotografii i dokumentów ilustrujących już konkretne przypadki ucieczek, zarówno tych najgłośniejszych, jak i mniej znanych. Autorzy przypominają m.in. okoliczności ucieczki Stanisława Mikołajczyka, Józefa Światły, braci Zielińskich. Jednocześnie przedstawiają wiele zapomnianych ucieczek jak np. historię Lecha Cyrka czy załogi ORP „Żuraw”. Najwięcej osób korzystało jednak z bezpieczniejszej „drogi” na Zachód, odmawiając powrotu do kraju z wycieczek zagranicznych, wyjazdów służbowych i prywatnych. Wśród nich znalazły się postaci ważne dla polskiej kultury, nauki i sportu jak chociażby Czesław Miłosz, Leopold Tyrmand, Władysław Kozakiewcz.


Znajdujące się na wystawie zdjęcia i dokumenty w większości prezentowane będą po raz pierwszy, ponadto zwiedzający będą mogli usłyszeć fragmenty archiwalnych audycji Radia Wolna Europa z udziałem osób, którym udało się zbiec z kraju w tym m.in. wypowiedzi Józefa Światły o okolicznościach jego ucieczki w 1953 r.

Oceń publikację: + 1 + 0 - 1 - 0

Obserwuj nasz serwis na:

Komentarze (1):
  • ~hub381 2013-04-03
    15:58:02

    0 0

    Sprawy w/w doskonale pamiętam,ponieważ w tym okresie PRL-owskim dojrzewałem i wyrosłem.
    Nie było by tych utrudnień ze str.władz PRL,to dzisiaj Polska liczyła by ~10 mln.Obywateli a na zachodzie nie było by tylu Turków i inych innych nacji.....

Zamieszczone komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników portalu. Redakcja portalu Rybnik.com.pl nie ponosi odpowiedzialności za ich treść.

Alert Rybnik.com.pl

Byłeś świadkiem wypadku? W Twojej okolicy dzieje sie coś ciekawego? Chcesz opublikować recenzję z imprezy kulturalnej? Wciel się w rolę reportera Rybnik.com.pl i napisz nam o tym!

Wyślij alert

Sonda

Wybieramy prezydenta Rybnika. Na kogo oddasz głos w wyborach?





Oddanych głosów: 4866