Konferencja WOM: ,,Uczeń zdolny w przestrzeni szkolnej”

Konferencja została zorganizowana przez Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli i Informacji Pedagogicznej „WOM” w Rybniku w dniu 23 sierpnia 2021 r. Inspiracją do zorganizowania konferencji było zarówno doświadczenie pedagogiczne w pracy z uczniem zdolnym dyrekcji RODN i IP „WOM” w Rybniku, nauczycieli-konsultantów i doradców metodycznych zatrudnionych w tej placówce jak i edukacja przez szachy, której to rybnicka placówka była pionierem, inicjując prawie 12 lat temu działania szkoleniowe w tym zakresie. Gości i uczestników konferencji przywitała pani Sylwia Bloch – dyrektor RODN i IP „WOM” w Rybniku, a oficjalnego otwarcia konferencji dokonała Pani Danuta Maćkowska - Dyrektor Departamentu Edukacji, Nauki i Współpracy z Młodzieżą Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach.

Możliwości pomocy uczniom zdolnym przedstawiła pani Maria Mach - Dyrektor Biura Krajowego Fundacji na rzecz Dzieci w Warszawie oraz pani Aneta Szpindor - Zastępca Dyrektora Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach. Obydwie prelegentki wskazały konkretne możliwości ubiegania się wsparcie materialne i mentalne młodych zdolnych uczniów. Pani Maria Mach pokazała ponadto, jak z perspektywy uczniów zdolnych o niekonwencjonalnych zainteresowaniach i niekoniecznie przystających do utartych schematów i tradycyjnych rozwiązań, wygląda ich odnajdywanie się w przestrzeni szkolnej, a raczej próby odnajdywania się. Wskazała na pułapki w podejściu nauczycieli i systemu edukacji do takich uczniów, na konieczność szukania niestandardowych rozwiązań i otwartości na nietuzinkowe potrzeby, po uczeń niesamowicie zdolny w jednej dziedzinie, nie musi być prymusem w szkole, może mieć wręcz problemy z nauką innych przedmiotów, bo jest skupiony na interesującej go dyscyplinie. To były ważne słowa. Edukacja ucznia zdolnego ma również zamocowanie w aktach prawnych, które przedstawiła pani Mariola Juraszek-Morawska, starszy wizytator Kuratorium Oświaty w Katowicach Delegatury w Rybniku. Znajomość aktów prawnych jest nieodzowna przy organizacji nauki uczniów zdolnych i pomaga osiągać założone cele. Pani Beata Szołtysek, nauczyciel-konsultant RODN i IP „WOM” w Rybniku przedstawiła niesamowite osiągnięcie uczniów z Zespołu Szkół nr 6 im. Króla Jana III Sobieskiego w Jastrzębiu-Zdroju, którzy zdobyli m.in. złoty medal w międzynarodowym konkursie innowacyjności iCAN 2021 w Toronto w Kanadzie, Złoty Medal w Międzynarodowym Konkursie Innowacyjności E-nnovate w Bygdoszczy i I miejsce w wojewódzkim konkursie Młodych Liderów Innowacji Województwa Śląskiego. Uczniowie zdobyli te nagrody za prace badawczą „Wpływ różnych warunków hodowli larwy Galleria Mallonella na możliwość utylizacji polietylenu ze środowiska naturalnego”. Doceniono jej innowacyjny i praktyczny charakter. Jednym z promotorów tej pracy był pan Jerzy Maduzia - nauczyciel-konsultant RODN i IP „WOM” w Rybniku, który przygotował, ze względu na wieloletnie doświadczenie w tej dziedzinie, garść cennych informacji praktycznych, jak rozwijać talenty uczniów i motywować ich do twórczej pracy.

Bardzo cennym głosem były wypowiedzi mam uczniów zdolnych i perspektywa rodziców w procesie kształcenia ucznia zdolnego. Dwie prelegentki – panie Justyna Libera-Dziuba i Ewa Grabińska-Chlubek w szczerych słowach powiedziały o codzienności życia dziecka zdolnego w szkole i w domu, o bolączkach, wyzwaniach, radościach i przeszkodach. Był to bardzo ważny głoś, bo pokazywał konieczność zauważenia potrzeb emocjonalnych tych najzdolniejszych, a także stworzenie przez przedszkola szkoły klimatu współpracy z rodzicami opartego na wzajemny zaufaniu i wsparciu, bo wtedy można osiągnąć więcej.

Podczas konferencji było można się zapoznać z galerią prac artystycznych uczniów ZS nr 3 w Rybniku i Liceum Sztuk Plastycznych w Zespole Szkół Ponadpodstawowych w Wodzisławiu Śląskim, by naocznie przekonać się o drzemiących w nich możliwościach. Dyrektorzy tych szkół przedstawili swoje pomysły na zorganizowanie przestrzeni w szkole, która sprzyja rozwojowi talentów. Pani Renata Szymanek, wicedyrektor ZSP w Wodzisławiu Śl., przedstawiła wyzwania prowadzenia szkoły o profilu artystycznej i zaprezentowała niesamowite pomysły twórcze uczniów, które zaistniały w przestrzeni miasta i regionu. Pan Paweł Kaszyca, dyrektor ZS nr 3 w Rybniku, wskazał na konieczność wyławiania talentów sportowych od najmłodszych lat – stąd pomysł na zorganizowanie interdyscyplinarnych klas sportowych dla najmłodszych (klasy I-III). Dyscyplinami objętymi programem szkoleniowym są tam: judo, akrobatyka, rytmika, piłka nożna a w klasie IV lekkoatletyka i piłka nożna. To zapewnia wszechstronny rozwój i wczesne znalezienie zdolności u dzieci. Mimo że szkoła ma profil sportowy, zapewnia uczniom rozwijanie pasji artystycznych – działa tam prężnie koło fotograficzne, którego prace można było oglądać na wystawie podczas konferencji.

Pani Sylwia Bloch (dyrektor RODN i IP „WOM” w Rybniku) w swoim wystąpieniu na temat edukacji przez szachy wspomniała również o łączącym pokolenia turnieju szachowym w Sali Sejmu Śląskiego, po ukończeniu którego Pan Jakub Chełstowski – Marszałek Województwa Śląskiego - wręczał puchary i nagrody, jak również o turnieju w Parku Śląskim w lipcu b.r.

Uczestnicy konferencji poznali sposoby edukacji przez szachy w SP nr 5 w Jastrzębiu-Zdroju, w Miejskim Przedszkolu nr 7 w Knurowie i w SOSW dla Niesłyszących i Słabosłyszących w Raciborzu. Osiągnięcia w zakresie edukacji przez szachy i zaangażowanie w naukę królewskiej gry młodszych od siebie okazały się bardzo wzruszające. Szczególnie wystąpienie Krzysztofa Fojcika, wychowanka Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Niesłyszących i Słabosłyszących im. M. Grzegorzewskiej w Raciborzu. Powiedział on, że ze względu na bariery w komunikacji szachy stały się dla niego narzędziem porozumiewania się poza granicami słuchu - na poziomie wspólnoty myśli graczy przy szachownicy. Poznając historię edukacji przez szachy w przedszkolach i szkołach urealniła się myśl Paula Morphy’ego ,,Nauczcie dzieci grać w szachy, a o ich przyszłość możecie być spokojni.”

Konferencja zakończyła się wręczeniem pamiątkowych statuetek osobom, które przez ponad 10 lat były zaangażowani w edukację przez szachy i stale współpracowały z „WOM” w Rybniku w tym zakresie. Wszyscy uczestnicy konferencji otrzymali pamiątkowe autografy od Arcymistrza Jana Krzysztofa Dudy – Polaka, zdobywcy Pucharu Świata w szachach. Podczas konferencji było można się zapoznać z publikacją Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli i Informacji Pedagogicznej „WOM” w Rybniku, która powstała jako podsumowanie 10-lecia realizacji projektu „Szachy w przedszkolu i szkole”