zamknij

Patronaty - kultura

Muzeum w Rybniku: wystawa „Piękne, użyteczne, zbędne... Obiekty kolejowe w Polsce”

Wystawę „Piękne, użyteczne, zbędne... Obiekty kolejowe w Polsce” będzie można oglądać w Muzeum w Rybniku od 12 września do 30 listopada 2016 r.

Autor scenariusza jest Michał Pszczółkowski, kuratorem Dawid Keller, a za aranżację odpowiada Katarzyna Jendrośka-Goik.

Partnerem wystawy jest Muzeum Ziemi Górnośląskiej w Ratingen (Oberschlesische Landesmuseum Ratingen)

Wystawie towarzyszą:

  • Koncert Michała Jurkiewicza z zespołem „Śrubki” – 12 września 2016 r. – godz. 17.00, wstęp wolny.
  • V Rybnicka Konferencja o Historii Kolei – 20 października 2016 r. – program będzie znany po 15 września, konferencja będzie transmitowana online na muzealnym kanale w portalu Youtube.
  • Publikacja książkowa „Piękne, użyteczne, zbędne… Obiekty kolejowe w Polsce i na świecie” pod redakcją Michała Kapiasa i Dawida Kellera.
  • Akcja społeczna „Zbieramy pamiątki historii komunikacji w Rybniku” z okazji Europejskiego Dnia Bez Samochodu. Tekst promocyjny: „Muzeum w Rybniku rozpoczyna akcję zbierania pamiątek związanych z dziejami komunikacji w Rybniku i na Górnym Śląsku. Jeśli masz w domu zdjęcia przedstawiające dworce kolejowe, przystanki, pociągi, autobusy, samochody czy rowery, dokumenty takie jak bilety, patenty, pozwolenia, ale też wydawnictwa (reklamy, rozkłady jazdy, ulotki) zachęcamy do przekazania ich do naszej placówki. Świat codziennych podróży do pracy, rodzinnych wypraw pociągiem nad morze czy w góry, a może jeszcze dalej – to wszystko zasługuje na upamiętnienie. Przekazane materiały trafią do zbiorów Muzeum, dzięki czemu będą dostępne dla historyków, badaczy, ale też pozwolą przetrwać w powszechnej pamięci. Wśród wszystkich darczyńców rozlosujemy nagrody – książki „Piękne, użyteczne, zbędne… Obiekty kolejowe w Polsce i na świecie”. Podsumowanie akcji będzie miało miejsce w Europejskim Dniu bez Samochodu, 22 września 2016 r.”
  • Bezpłatne oprowadzanie autorskie po wystawie – 12 września 2016 r. – godz. 17.00.
  • Bezpłatne oprowadzania kuratorskie po wystawie – 22 września 2016 r. (godz. 10.00, 12.00, 14.00 – dla grup szkolnych, po uprzednim zgłoszeniu), 1 października 2016 r. (godz. 12.00), 22 października 2016 r. (godz. 12.00), 11 listopada 2016 r. (godz. 12.00), 25 listopada 2016 r. (godz. 12.00).
  • Oferta lekcji muzealnych dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych pt. „Kolej w historii Polski”, dostępnych po wcześniejszej rezerwacji.

Informacja o wystawie

Kolejnictwo jest jednym z najważniejszych czynników rozwoju cywilizacyjnego doby nowoczesnej, a budynki kolejowe z dworcami na czele należą do najważniejszych osiągnięć architektonicznych swoich epok. Pełniły nie tylko funkcję utylitarną, ale także reprezentacyjną, będąc symbolem nowoczesnego miasta. Dlatego też wiele dworców kolejowych w Polsce to prawdziwe perły architektury, mające swoją duszę i niepowtarzalny charakter, kształtowany pieczołowicie przez wiele lat. Dworce kolejowe były powodem do dumy dla mieszkańców miast, a ich urodę uwieczniono na setkach obrazów, pocztówek i zdjęć.

Celem wystawy jest prezentacja architektury kolejowej jako wartościowego, ale zwykle niedocenianego elementu polskiego krajobrazu, wskazanie wartości kulturowych architektury kolejowej z różnych epok oraz roli, jaką odgrywa w tworzeniu krajobrazu kulturowego. Elementy architektury kolejowej wymiernie kształtują ten krajobraz, a jej przemiany i likwidacja skutkują znaczącymi przekształceniami i stratami.

Wystawa stawia sobie zatem za cel także zarysowanie zagrożeń, jakie gromadzą się nad tymi obiektami. W wyniku przemian gospodarczych po 1989 roku wiele obiektów kolejowych zostało pozbawionych swojej funkcji, w związku z czym popadło w ruinę lub bezpowrotnie straciło swój charakter, wiele wreszcie uległo rozbiórce. Wraz z nimi degradacji uległ krajobraz kulturowy, jaki współtworzyły. Proces ten trwa, choć jednocześnie obserwujemy coraz liczniejsze, efektowne rewitalizacje reprezentacyjnych dworców dużych miast. Na początku 2013 roku PKP miało w swoim zasobie 2570 dworców, w tym 640 czynnych; docelowo przedsiębiorstwo chce zachować jedynie 220 czynnych dworców. Budynki kolejowe poddawane są w związku z tym bezceremonialnym przebudowom, adaptacjom i modernizacjom. Architektura XX-wieczna rzadziej podlega ochronie konserwatorskiej, w związku z tym dworce z tego okresu ulegają przekształceniom bez uwzględnienia zasad stosowanych w przypadku architektury zabytkowej. Także i użytkowane obiekty pozostawiają wiele do życzenia, są dewastowane w brutalny sposób, kojarząc się w efekcie z brudem, bezdomnymi i narkomanami. Wiele wreszcie obiektów, zwłaszcza mniejszych stacji, od dawna wymaga działań remontowych. Taki stan zachowania wynika często z braku właściwego rozpoznania wartości tych obiektów, mogącej się wyrażać w wysokiej klasy formie architektonicznej, interesującym rozwiązaniu funkcjonalnym czy choćby osobie projektanta; projekty dworców często powierzano znanym, w tym najwybitniejszym architektom tego okresu, co dotyczyło nie tylko reprezentacyjnych gmachów w dużych ośrodkach miejskich, ale też stacji wiejskich i małomiasteczkowych.

Autor tekstu: Michał Pszczółkowski

Informacja o autorze wystawy

dr Michał Pszczółkowski – autor scenariusza wystawy, dr nauk humanistycznych w zakresie nauk o sztuce, autor licznych publikacji w zakresie historii architektury. Pracownik Międzywydziałowego Instytutu Nauk o Sztuce w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. W 2005 ukończył studia magisterskie na kierunku ochrona dóbr kultury (specjalność: konserwatorstwo) na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Studiował także w Oldenburgu i Bambergu. W 2010 ukończył studia doktoranckie na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 2008-2010 był autorem koncepcji i głównym koordynatorem projektu Exploseum w Bydgoszczy. Projekt ten polegał na adaptacji na cele muzealno-turystyczne linii produkcyjnej nitrogliceryny na terenie fabryki materiałów wybuchowych DAG Fabrik Bromberg. Realizacja projektu Exploseum została uhonorowana Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i uznana Wydarzeniem Muzealnym Roku SYBILLA 2011 w kategorii wystawy techniki, ponadto M. Pszczółkowski otrzymał za ten projekt Nagrodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego w kategorii Fundusze Unijne w 2011 roku. Od 2010 jest adiunktem w Katedrze Architektury i Urbanistyki na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Zielonogórskiego. Stypendysta Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej w Warszawie, członek Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, Stowarzyszenia Historyków Sztuki i Towarzystwa Miłośników Torunia. Zainteresowania badawcze Michała Pszczółkowskiego koncentrują się wokół historii architektury, szczególnie nowoczesnej (XX wiek). Publikował m.in. w "Informationen zur modernen Stadtgeschichte", "Centropa. A Journal of Central European Architecture and Related Arts", "Zapiskach Historycznych", "Kwartalniku Historii Nauki i Techniki" i "Kwartalniku Architektury i Urbanistyki", zaś jego publikacje książkowe to: „Architektura użyteczności publicznej II Rzeczypospolitej. Funkcja”, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2015; „Architektura użyteczności publicznej II Rzeczypospolitej. Forma i styl”, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2014; „Bydgoszcz między wojnami. Opowieść o życiu miasta”, Dom Wydawniczy Księży Młyn, Łódź 2013; „DAG Bromberg. Z dziejów bydgoskiej fabryki materiałów wybuchowych 1939-1945”, Wydawnictwo MOB, Bydgoszcz 2012; „Toruńska architektura XX wieku”, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012; „Exploseum DAG Fabrik Bromberg. Wybuchowa historia Bydgoszczy”, Wydawnictwo MOB, Bydgoszcz 2011; „Betonowa tajemnica. Fabryki materiałów wybuchowych DAG”, Wydawnictwo MOB, Bydgoszcz 2010; „Architektura Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu”, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2009. Autor wystawy "Toruński modernizm. Architektura miasta 1920-1939" prezentowanej w Archiwum Państwowym w Toruniu.

„Śrubki”

Projekt muzyczny Michała Jurkiewicza i Diany Ciecierskiej. Grają i śpiewają własne utwory, współpracują z Grzegorzem Wasowskim, Michałem Zabłockim.

Michał Jurkiewicz jest kompozytorem, autorem tekstów, producentem muzycznym, multiinstrumentalistą. Gra na instrumentach klawiszowych, skrzypcach i altówce, śpiewa. Od 10 lat jest członkiem zespołu Grzegorza Turnaua. Współpracuje z wieloma artystami, m. in ze Zbigniewem Wodeckim, Kubą Badachem, Dorotą Miśkiewicz, Andrzejem Sikorowskim. Michał jest absolwentem Akademii Muzycznej w Krakowie, jest również miłośnikiem kolei oraz amatorsko uprawia sport żużlowy.

Diana Ciecierska jest półfinalistką „Mam Talent” emitowanego przez TVN. Laureatka wielu prestiżowych międzynarodowych i ogólnopolskich konkursów wokalnych. Zdobywczyni nagrody Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Debiuty. Reprezentantka Polski na Międzynarodowym Festiwalu „Razem we wspólnej Europie” w Monachium. Studentka wokalistyki w Krakowskiej Szkole Jazzu i Muzyki Rozrywkowej. Obok muzyki jej drugą pasją jest język angielski. Kształci go, jako studentka anglistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przez wiele lat była związana z Tarnobrzeskim Domem Kultury. Współpraca muzyczna Michała i Diany rozpoczęła się około rok temu. Oboje pochodzą z Podkarpacia. Wspólnie koncertują wraz ze swoim zespołem.

Udostępnij:

Obserwuj nasz serwis na:

Alert Rybnik.com.pl

Byłeś świadkiem wypadku? W Twojej okolicy dzieje sie coś ciekawego? Chcesz opublikować recenzję z imprezy kulturalnej? Wciel się w rolę reportera Rybnik.com.pl i napisz nam o tym!

Wyślij alert

Sonda

Wybieramy prezydenta Rybnika. Na kogo oddasz głos w wyborach?





Oddanych głosów: 4937

Prezentacje firm